ماین اتریوم با ویندوز

ماین اتریوم با ویندوز، فرایندی بود که به کاربران امکان می داد با استفاده از قدرت پردازش کارت گرافیک کامپیوتر خود، در شبکه اتریوم مشارکت کرده و پاداش دریافت کنند. این مسیر نیازمند دانش فنی، سخت افزار مناسب و پیکربندی دقیق نرم افزاری بود. با این حال، با انتقال اتریوم به مکانیزم اثبات سهام (PoS) در سپتامبر ۲۰۲۲، ماینینگ اتریوم از طریق کارت های گرافیک و روش های سنتی عملاً به پایان رسید. این مقاله به بررسی چگونگی این فرایند در گذشته، پیش نیازهای آن و آنچه که اکنون ماینرها باید بدانند، می پردازد.

ورود به دنیای استخراج ارزهای دیجیتال، به ویژه اتریوم در گذشته، برای بسیاری از افراد جذابیت های خاص خود را داشت. تصور کنید با استفاده از قدرت پردازشی کامپیوتر شخصی تان، نه تنها می توانید به امنیت یک شبکه جهانی کمک کنید، بلکه در ازای آن پاداشی به صورت ارز دیجیتال دریافت خواهید کرد. این رویایی بود که بسیاری را به سمت ماینینگ اتریوم با ویندوز کشاند. اما مانند هر سفر هیجان انگیزی، این راه نیز پر از پیچیدگی ها، پیش نیازها و چالش های خاص خود بود.

شاید این سوال در ذهن شما شکل گرفته باشد که آیا ماینینگ اتریوم در ویندوز هنوز هم می تواند راهی برای کسب درآمد باشد؟ پاسخ کوتاه و صریح این است که خیر، حداقل به روشی که قبلاً انجام می شد. با این حال، درک این فرایند نه تنها به شما کمک می کند تا با اصول و مبانی بلاکچین و ارزهای دیجیتال آشنا شوید، بلکه درک بهتری از چرایی و چگونگی تحولات بزرگ در این حوزه، مانند انتقال اتریوم به مکانیزم Proof-of-Stake (PoS) یا همان اثبات سهام، پیدا خواهید کرد.

در این راهنمای جامع، ما قدم به قدم با شما همراه خواهیم شد. ابتدا به پیش نیازهای حیاتی سخت افزاری و نرم افزاری که برای شروع ماینینگ اتریوم لازم بود، می پردازیم. سپس، نحوه آماده سازی محیط نرم افزاری، از جمله انتخاب کیف پول و استخر ماینینگ، را بررسی می کنیم. در ادامه، پیکربندی و شروع ماینینگ را با جزئیات کامل شرح می دهیم و بهینه سازی، نظارت و محاسبه سودآوری را تحلیل می کنیم. در نهایت، به سراغ مشکلات رایج و راه حل های آن ها می رویم و مهم تر از همه، نگاهی عمیق به آینده ماینینگ اتریوم و انتقال به PoS خواهیم داشت. این نقشه راه کامل، شما را برای درک جامع گذشته، حال و آینده ماینینگ در دنیای ارزهای دیجیتال آماده می کند.

بخش اول: پیش نیازهای حیاتی برای شروع ماینینگ اتریوم (در گذشته)

پیش از آنکه کسی بتواند وارد دنیای ماینینگ اتریوم شود، می بایست از فراهم بودن ابزارها و شرایط اولیه اطمینان حاصل می کرد. این پیش نیازها، ستون فقرات هر عملیات ماینینگ موفق را تشکیل می دادند و بدون آن ها، تلاش برای استخراج اتریوم بی فایده یا حتی مضر بود. در این بخش، به طور مفصل به سخت افزار و نرم افزارهای مورد نیاز می پردازیم و نکاتی را که باید در نظر گرفته می شد، بررسی می کنیم.

سخت افزار مورد نیاز: قلب ماینر شما

برای شروع ماینینگ، انتخاب سخت افزار مناسب اولین و شاید مهم ترین گام بود. این انتخاب نه تنها بر سرعت استخراج (هش ریت) تاثیر مستقیم داشت، بلکه مصرف برق، دمای سیستم و در نهایت، سودآوری کلی عملیات را نیز تعیین می کرد.

کارت گرافیک (GPU): قلب تپنده ماینینگ

بی شک، کارت گرافیک اصلی ترین جزء برای ماینینگ اتریوم با ویندوز بود. قدرت پردازشی بالای GPUها در انجام محاسبات موازی، آن ها را به ابزاری ایده آل برای حل معادلات رمزنگاری اتریوم (الگوریتم Ethash) تبدیل کرده بود.

• مقایسه AMD و NVIDIA: هر دو برند کارت های گرافیک قدرتمندی را ارائه می دادند که برای ماینینگ مناسب بودند. به طور سنتی، کارت های AMD در الگوریتم Ethash (اتریوم) عملکرد بهتری داشتند، در حالی که NVIDIA در برخی دیگر از الگوریتم ها برتری نشان می داد. با این حال، با هر نسل جدید کارت گرافیک، این تفاوت ها کم و زیاد می شد. مدل های توصیه شده در گذشته شامل سری RX 400/500/Vega از AMD و GTX 1000/RTX 2000/3000 از NVIDIA بودند.
• اهمیت VRAM و حداقل میزان آن: مهم ترین معیار در انتخاب کارت گرافیک برای اتریوم، میزان حافظه ویدئویی (VRAM) آن بود. فایل DAG (Directed Acyclic Graph) اتریوم، فایلی بود که به مرور زمان بزرگ تر می شد و برای انجام محاسبات ماینینگ، باید به طور کامل در VRAM کارت گرافیک بارگذاری می شد. در زمان اوج ماینینگ اتریوم، حداقل ۶ گیگابایت VRAM برای ماینینگ کارآمد ضروری بود و کارت های ۸ گیگابایتی یا بیشتر، عملکرد بهتری داشتند و عمر مفید بیشتری از نظر ماینینگ اتریوم داشتند.
• معیارهای انتخاب کارت گرافیک:
  • هش ریت (Hashrate): توان پردازشی کارت گرافیک در هر ثانیه (MH/s) که مستقیماً بر میزان اتریوم استخراج شده تأثیر می گذاشت.
  • مصرف برق: هزینه های برق بخش عمده ای از هزینه های ماینینگ را تشکیل می داد. انتخاب کارت هایی با نسبت هش ریت به مصرف برق بهینه (Efficiency) حیاتی بود.
  • قیمت: تعادل بین هزینه اولیه کارت گرافیک و توانایی آن برای کسب سود، همیشه یک چالش بود.

پردازنده (CPU) و رم (RAM): نقش پشتیبانی کننده

در ماینینگ اتریوم، CPU نقش اصلی را ایفا نمی کرد، اما برای اجرای سیستم عامل و نرم افزار ماینر به حداقل هایی نیاز بود. یک پردازنده Intel Core i3 یا AMD Ryzen 3 (یا مدل های قدیمی تر با قدرت مشابه) به همراه حداقل ۸ گیگابایت رم، معمولاً کافی بود. البته، رم بیشتر می توانست به پایداری سیستم در هنگام اجرای چندین کارت گرافیک کمک کند.

فضای ذخیره سازی: سرعت و ظرفیت

برای نصب ویندوز و نرم افزارهای ماینینگ، یک حافظه SSD (حداقل ۱۲۰ تا ۲۴۰ گیگابایت) به شدت توصیه می شد. SSDها سرعت بوت شدن ویندوز و اجرای برنامه ها را به طرز چشمگیری افزایش می دادند. همچنین، فایل DAG که قبلاً به آن اشاره شد، به طور موقت روی فضای ذخیره سازی نیز نوشته می شد، بنابراین فضای کافی برای آن (مثلاً حدود ۶۰ تا ۱۰۰ گیگابایت آزاد) مورد نیاز بود.

منبع تغذیه (PSU): رگ حیاتی سیستم

یکی از حیاتی ترین اجزا، منبع تغذیه (Power Supply Unit) بود که باید توان کافی برای تمامی قطعات سیستم، به خصوص کارت های گرافیک، را فراهم می کرد.

برای محاسبه توان مصرفی، باید مجموع توان مصرفی کارت های گرافیک (که معمولاً با اورکلاک کاهش می یافت)، CPU، مادربرد، رم و سایر قطعات را تخمین زد و سپس یک PSU با حداقل ۲۰٪ توان اضافی برای اطمینان از پایداری و ایمنی انتخاب کرد. گواهینامه های استاندارد مانند ۸۰ Plus Bronze، Gold یا Platinum نشان دهنده راندمان بالای PSU و اتلاف انرژی کمتر بودند.

سیستم خنک کننده: ضامن طول عمر

کارت های گرافیک در حین ماینینگ به شدت کار می کردند و گرمای زیادی تولید می کردند. کنترل دما برای حفظ عملکرد بهینه و افزایش طول عمر قطعات حیاتی بود. فن کیس های مناسب، فن های اضافی برای جریان هوا و حتی در موارد خاص، سیستم های خنک کننده مایع، روش هایی برای حفظ دمای ایده آل بودند. دمای ایده آل برای کارت های گرافیک در حین ماینینگ معمولاً زیر ۷۰-۶۵ درجه سانتی گراد بود.

نرم افزار مورد نیاز

پس از آماده سازی سخت افزار، نوبت به فراهم آوردن بستر نرم افزاری می رسید تا سخت افزار بتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد.

سیستم عامل ویندوز

ویندوز ۱۰ یا ۱۱، نسخه های توصیه شده برای ماینینگ بودند. این نسخه ها پایداری و سازگاری خوبی با اکثر نرم افزارهای ماینینگ و درایورهای کارت گرافیک داشتند. پس از نصب، تنظیمات اولیه مانند غیرفعال کردن آپدیت های خودکار (برای جلوگیری از ریستارت ناخواسته سیستم) و تنظیمات Power Plan بر روی High Performance از اهمیت بالایی برخوردار بود.

درایورهای کارت گرافیک

اهمیت نصب آخرین و بهینه ترین درایورهای کارت گرافیک برای ماینینگ غیرقابل انکار بود. هم AMD و هم NVIDIA درایورهای خاصی را برای بهینه سازی عملکرد ماینینگ منتشر می کردند که می توانستند هش ریت را بهبود بخشند و پایداری را افزایش دهند. راهنمای گام به گام نصب و به روزرسانی درایورها از وب سایت رسمی سازنده کارت گرافیک، همیشه بهترین روش بود.

نرم افزار آنتی ویروس

نرم افزارهای ماینینگ اغلب توسط آنتی ویروس ها به عنوان بدافزار شناسایی می شدند (به دلیل ماهیت مصرف بالای منابع سیستم یا استفاده از کد های خاص). بنابراین، نیاز بود که فایل های اجرایی نرم افزار ماینر و پوشه مربوط به آن را در لیست استثناهای آنتی ویروس قرار داد تا از حذف شدن یا تداخل با عملکرد ماینر جلوگیری شود. این کار باید با احتیاط و اطمینان از منبع معتبر نرم افزار ماینر انجام می شد.

اتصال به اینترنت پایدار و امن

ماینینگ نیازمند ارتباط مداوم و پایدار با استخر ماینینگ و شبکه اتریوم بود. پهنای باند بالا به اندازه پایداری اتصال مهم نبود، اما یک اتصال با ثبات و بدون قطعی، برای جلوگیری از افت هش ریت و از دست رفتن پاداش ها، کاملاً ضروری بود. همچنین، استفاده از یک فایروال مطمئن و رعایت اصول امنیتی برای جلوگیری از دسترسی های غیرمجاز به سیستم ماینینگ، بسیار مهم بود.

برای شروع ماینینگ اتریوم، انتخاب کارت گرافیک با حداقل ۶ گیگابایت VRAM، یک منبع تغذیه مطمئن و اتصال اینترنت پایدار از اساسی ترین پیش نیازها محسوب می شدند.

بخش دوم: آماده سازی محیط نرم افزاری برای ماینینگ

پس از آنکه سخت افزارهای لازم را فراهم کردید، نوبت به آماده سازی محیط نرم افزاری می رسید. این مرحله شامل انتخاب و راه اندازی کیف پول برای دریافت پاداش ها، پیوستن به یک استخر ماینینگ و در نهایت، انتخاب و دانلود نرم افزار اصلی ماینینگ بود. هر یک از این مراحل نقشی کلیدی در موفقیت و کارایی فرایند ماینینگ ایفا می کردند.

انتخاب و راه اندازی کیف پول اتریوم (Ethereum Wallet)

اولین قدم، داشتن یک کیف پول اتریوم بود تا پاداش های ماینینگ به آن واریز شود. کیف پول ها انواع مختلفی داشتند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را داشتند:

• کیف پول های نرم افزاری (Software Wallets): این کیف پول ها به صورت برنامه ای روی کامپیوتر یا موبایل نصب می شدند (مثل MetaMask, Trust Wallet). استفاده از آن ها ساده بود و برای شروع ماینینگ انتخاب خوبی محسوب می شدند. MetaMask یک گزینه محبوب برای کاربران دسکتاپ به صورت افزونه مرورگر بود و Trust Wallet نیز برای موبایل شهرت داشت.
• کیف پول های تحت وب (Web Wallets): این کیف پول ها از طریق مرورگر وب قابل دسترسی بودند. در حالی که راحتی استفاده را فراهم می کردند، از نظر امنیتی کمی بیشتر مورد بحث بودند.
• کیف پول های سخت افزاری (Hardware Wallets): امن ترین گزینه برای نگهداری مقادیر زیاد ارز دیجیتال بودند (مثل Ledger, Trezor). این کیف پول ها کلیدهای خصوصی را به صورت آفلاین ذخیره می کردند و برای ماینرهایی که می خواستند پاداش های خود را برای مدت طولانی نگهداری کنند، ایده آل بودند.

برای شروع ماینینگ، یک آدرس عمومی اتریوم (که با 0x شروع می شد) از کیف پول خود نیاز داشتید. مهم ترین نکته در ساخت کیف پول، حفظ امنیت عبارت بازیابی (Seed Phrase) و کلید خصوصی (Private Key) بود. از این موارد باید به دقت محافظت می شد و هرگز با کسی به اشتراک گذاخته نمی شد.

انتخاب استخر ماینینگ (Mining Pool): شریک ماینینگ شما

ماینینگ انفرادی اتریوم، به دلیل سختی شبکه بسیار بالا، تقریباً غیرممکن و غیرسودآور بود. بنابراین، ماینرها به استخرهای ماینینگ می پیوستند. استخر ماینینگ مجموعه ای از ماینرها بود که قدرت هش خود را با هم ترکیب می کردند تا شانس یافتن بلاک را افزایش دهند و سپس پاداش را بر اساس سهم هر ماینر تقسیم می کردند.

• نقش استخر ماینینگ و نحوه کار آن: استخر ماینینگ وظیفه تقسیم کار، جمع آوری نتایج و توزیع پاداش ها را بر عهده داشت. زمانی که یکی از اعضای استخر یک بلاک را پیدا می کرد، پاداش آن بین همه اعضا بر اساس میزان کار یا سهم (Share) که ارائه داده بودند، تقسیم می شد.
• استخرهای محبوب و فعال در گذشته: استخرهایی مانند Ethermine و SparkPool (که البته پس از Merge فعالیت ماینینگ اتریوم را متوقف کردند) از محبوب ترین ها بودند. انتخاب استخر می بایست با در نظر گرفتن تغییرات پس از The Merge و آینده ماینینگ انجام می شد.
• معیارهای انتخاب استخر:
  • کارمزد (Fee): درصدی از پاداش که استخر به عنوان هزینه خدمات دریافت می کرد (معمولاً ۱٪).
  • حداقل برداشت (Minimum Payout): حداقل میزان اتریوم که باید استخراج می شد تا به کیف پول شما واریز شود.
  • مکان سرور (Server Location): انتخاب سرور نزدیک تر به موقعیت جغرافیایی شما، تاخیر (Latency) را کاهش می داد و پایداری اتصال را بهبود می بخشید.
  • اعتبار و شفافیت: استخرهای با سابقه و شفافیت بالا در گزارش دهی، ارجح بودند.

انتخاب و دانلود نرم افزار ماینینگ (Miner Software): موتور ماینینگ شما

نرم افزار ماینینگ، برنامه ای بود که کارت گرافیک شما را به استخر ماینینگ متصل می کرد و وظیفه انجام محاسبات رمزنگاری را بر عهده داشت. این نرم افزارها قدرت پردازشی GPU را به طور کامل به کار می گرفتند.

• نرم افزارهای محبوب و کارآمد: در گذشته، نرم افزارهایی مانند PhoenixMiner، T-Rex Miner، Gminer، LolMiner و NBMiner از پرکاربردترین ها برای اتریوم بودند. هر کدام از این نرم افزارها ویژگی ها و بهینه سازی های خاص خود را داشتند و ممکن بود برای کارت های گرافیک AMD یا NVIDIA عملکرد متفاوتی از خود نشان دهند.
• نکات مهم در دانلود: همیشه نرم افزار ماینینگ را از منابع معتبر و وب سایت های رسمی توسعه دهندگان آن دانلود کنید. متاسفانه، بدافزارهای زیادی در قالب نرم افزارهای ماینینگ توزیع می شدند که می توانستند سیستم شما را آلوده کرده یا حتی ارزهای دیجیتال شما را سرقت کنند.
• غیرفعال کردن موقت آنتی ویروس: همانطور که قبلاً اشاره شد، نرم افزارهای ماینینگ اغلب توسط آنتی ویروس ها به عنوان تهدید شناسایی می شدند. برای جلوگیری از حذف فایل های ماینر یا تداخل در عملکرد آن، نیاز بود که موقتاً آنتی ویروس را غیرفعال کرده و سپس فایل های ماینر را در لیست استثناها (Exclusions) قرار داد. این کار باید با دقت و تنها برای نرم افزارهای معتبر انجام می شد.

بخش سوم: پیکربندی و شروع ماینینگ اتریوم گام به گام

اکنون که تمامی پیش نیازهای سخت افزاری و نرم افزاری فراهم شده اند، زمان آن فرا می رسد که به پیکربندی دقیق سیستم و شروع عملیات ماینینگ بپردازیم. این مرحله شامل تنظیمات بهینه ویندوز و ایجاد یک فایل batch برای اجرای نرم افزار ماینینگ است.

بهینه سازی تنظیمات ویندوز برای ماینینگ

برای اطمینان از حداکثر کارایی و پایداری سیستم در حین ماینینگ، نیاز بود که برخی تنظیمات ویندوز بهینه شوند:

1. تنظیم Power Plan روی High Performance: در بخش Power Options ویندوز، باید طرح برق (Power Plan) روی High Performance تنظیم می شد. این کار اطمینان می داد که پردازنده و سایر قطعات سیستم با حداکثر توان کار کنند و وارد حالت های صرفه جویی در انرژی نشوند.
2. افزایش حافظه مجازی (Virtual Memory) برای بهبود عملکرد: برای ماینینگ، به خصوص با کارت های گرافیک متعدد، افزایش حافظه مجازی (Page File) ویندوز ضروری بود. این کار را می توانستید از طریق تنظیمات سیستم (System Properties > Advanced > Performance Settings > Advanced > Virtual Memory) انجام دهید. معمولاً توصیه می شد که این مقدار را به ۲۰ تا ۳۰ گیگابایت (یا بیشتر، بسته به تعداد GPU) افزایش دهید.
3. جلوگیری از به روزرسانی های خودکار ویندوز: آپدیت های خودکار ویندوز می توانستند منجر به ریستارت ناخواسته سیستم و توقف عملیات ماینینگ شوند. غیرفعال کردن موقت یا زمان بندی شده آپدیت ها (مانند استفاده از Pause Updates) راهکاری برای جلوگیری از این مشکل بود.
4. تنظیمات فایروال ویندوز: فایروال ویندوز ممکن بود ارتباط نرم افزار ماینر با استخر ماینینگ را مسدود کند. باید مطمئن می شدید که نرم افزار ماینر و پورت های مورد استفاده آن در فایروال مجاز شده اند.

ایجاد و ویرایش فایل Batch (.bat file): فرمانده ماینینگ شما

برای اجرای نرم افزار ماینینگ، معمولاً از یک فایل Batch یا همان فایل .bat استفاده می شد. این فایل شامل دستوراتی بود که نرم افزار ماینینگ را با پارامترهای مشخص اجرا می کرد.

• ساختار کلی فایل Bat: یک فایل .bat، یک فایل متنی ساده بود که با پسوند .bat ذخیره می شد و دستورات خط فرمان را اجرا می کرد.
• مثال های کاربردی برای نرم افزارهای مختلف:

  
  REM مثال برای T-Rex Miner
  t-rex.exe -a ethash -o stratum+tcp://us1.ethermine.org:4444 -u 0xYOUR_ETHEREUM_WALLET_ADDRESS.YOUR_RIG_NAME -p x
  pause
      

  
  REM مثال برای PhoenixMiner
  PhoenixMiner.exe -pool ssl://eu1.ethermine.org:5555 -wal 0xYOUR_ETHEREUM_WALLET_ADDRESS.YOUR_RIG_NAME -pass x -proto 3
  pause
      

• توضیح پارامترهای کلیدی:
  • -a ethash یا -algo ethash: الگوریتم ماینینگ (برای اتریوم Ethash بود).
  • -o یا -pool: آدرس سرور استخر ماینینگ و پورت آن.
  • -u یا -wal: آدرس کیف پول اتریوم شما و یک نام دلخواه برای ریگ ماینینگ (مثلاً .Rig01).
  • -p x یا -pass x: رمز عبور (معمولاً برای اکثر استخرها x بود).
  • pause: این دستور باعث می شد که پس از اجرای ماینر، پنجره فرمان باز بماند تا بتوانید پیام ها و خطاها را مشاهده کنید.
• نکات مهم در ویرایش و ذخیره فایل Bat: فایل را با Notepad یا هر ویرایشگر متن ساده ای باز کرده، اطلاعات کیف پول و استخر را جایگزین کنید و سپس آن را در همان پوشه نرم افزار ماینینگ با پسوند .bat ذخیره کنید.

اولین استخراج شما: شروع ماینینگ

پس از ایجاد و ذخیره فایل .bat، آماده بودید تا اولین تجربه ماینینگ خود را آغاز کنید:

1. نحوه اجرای فایل Bat و مشاهده خروجی: کافی بود روی فایل .bat دوبار کلیک کنید. یک پنجره خط فرمان باز می شد و نرم افزار ماینینگ شروع به کار می کرد.
2. چگونه مطمئن شوید ماینینگ با موفقیت آغاز شده است؟ در خروجی نرم افزار ماینر، باید پیام هایی مبنی بر Connected to pool (اتصال به استخر) و سپس Accepted Share (تایید سهم) را مشاهده می کردید. این به معنای این بود که کارت گرافیک شما در حال ارسال محاسبات به استخر و دریافت سهم از پاداش ها است.
3. نظارت بر هش ریت (Hashrate) در نرم افزار ماینر و داشبورد استخر: نرم افزار ماینر در حین کار، هش ریت فعلی هر کارت گرافیک را نمایش می داد. همچنین، با وارد کردن آدرس کیف پول خود در وب سایت استخر ماینینگ (در قسمت Worker Stats یا Similar)، می توانستید عملکرد ریگ خود، هش ریت گزارش شده توسط استخر و میزان پاداش های جمع آوری شده را مشاهده و نظارت کنید.

بخش چهارم: بهینه سازی، نظارت و محاسبه سودآوری (در دوره فعالیت PoW اتریوم)

شروع ماینینگ تنها اولین گام بود. برای رسیدن به حداکثر سودآوری و حفظ پایداری سیستم، نیاز به بهینه سازی مداوم و نظارت دقیق بر عملکرد سیستم داشتید. همچنین، درک نحوه محاسبه سودآوری، برای ارزیابی اقتصادی این فعالیت حیاتی بود.

اورکلاک (Overclocking) کارت گرافیک برای افزایش کارایی

اورکلاک کارت گرافیک به معنای افزایش فرکانس کاری (کلاک) هسته و حافظه کارت بود که می توانست هش ریت را افزایش داده و در عین حال، با کاهش ولتاژ (Undervolting)، مصرف برق را نیز بهینه کند.

• مقدمه ای بر اورکلاک و احتیاطات لازم: اورکلاک می تواند عملکرد را بهبود بخشد، اما در صورت انجام نادرست، ممکن است به کارت گرافیک آسیب برساند یا پایداری سیستم را کاهش دهد. همیشه باید این کار را با احتیاط و به صورت تدریجی انجام می دادید.
• استفاده از نرم افزارهایی مانند MSI Afterburner: این نرم افزار یکی از محبوب ترین ابزارها برای اورکلاک کارت گرافیک در ویندوز بود. با استفاده از آن، می توانستید Core Clock، Memory Clock، Power Limit و سرعت فن را تنظیم کنید.
• تنظیمات توصیه شده (Core Clock, Memory Clock, Power Limit, Fan Speed): برای ماینینگ اتریوم، معمولاً Memory Clock بیشترین تأثیر را بر هش ریت داشت و می بایست آن را افزایش می دادید. Core Clock معمولاً کمی کاهش داده می شد یا در حد استاندارد نگه داشته می شد. Power Limit را نیز برای کاهش مصرف برق و دما کاهش می دادید. Fan Speed را باید به گونه ای تنظیم می کردید که دما در محدوده ایمن باقی بماند. این تنظیمات برای هر مدل کارت گرافیک متفاوت بود و نیاز به آزمایش داشت.
• اهمیت آزمایش و پایداری: پس از اعمال هر تغییر در تنظیمات اورکلاک، باید سیستم را برای چند ساعت یا حتی یک روز در حال ماینینگ رها می کردید تا از پایداری آن مطمئن شوید و هیچ اروری مشاهده نشود.

نظارت بر عملکرد و سلامت سیستم

نظارت مداوم بر پارامترهای حیاتی سیستم، برای جلوگیری از مشکلات احتمالی و حفظ عملکرد بهینه ضروری بود.

• نرم افزارهای نظارتی (GPU-Z, HWiNFO): ابزارهایی مانند GPU-Z و HWiNFO اطلاعات دقیقی در مورد دما، فرکانس، مصرف برق، و استفاده از VRAM کارت گرافیک ارائه می دادند.
• اهمیت کنترل دما، مصرف انرژی و Hashrate: دمای بالای کارت گرافیک می توانست به قطعات آسیب برساند. مصرف انرژی بالا می توانست سودآوری را کاهش دهد. و Hashrate پایین، نشانه ای از عملکرد ضعیف یا مشکل در سیستم بود. باید این مقادیر را در محدوده نرمال نگه می داشتید.
• تشخیص نشانه های افت عملکرد یا مشکل: کاهش ناگهانی هش ریت، افزایش دما، کرش کردن سیستم یا بسته شدن ناگهانی نرم افزار ماینر، همگی نشانه هایی از وجود مشکل بودند که باید به آن ها رسیدگی می شد.

محاسبه سودآوری ماینینگ

درک سودآوری ماینینگ، یک جنبه کلیدی بود که مستقیماً بر تصمیم گیری برای ادامه فعالیت تأثیر می گذاشت. با توجه به نوسانات بازار و هزینه های عملیاتی، این محاسبه نیاز به بازبینی مداوم داشت.

• ابزارهای آنلاین محاسبه سود (مانند WhatToMine, NiceHash Profitability Calculator): وب سایت هایی مانند WhatToMine و ابزارهای مشابه، به شما اجازه می دادند با وارد کردن مدل کارت گرافیک، هش ریت و مصرف برق آن، سودآوری تقریبی ماینینگ را برای ارزهای مختلف (از جمله اتریوم در گذشته) محاسبه کنید.
• در نظر گرفتن هزینه های برق، استهلاک سخت افزار و نوسانات قیمت اتریوم: هزینه برق مهم ترین عامل در سودآوری بود. باید نرخ برق مصرفی خود را در محاسبات وارد می کردید. همچنین، استهلاک سخت افزار (کاهش ارزش قطعات به مرور زمان) و نوسانات شدید قیمت اتریوم، می توانستند بر سودآوری نهایی تأثیر بسزایی بگذارند.
• آیا ماینینگ در ایران هنوز سودآور است؟ با توجه به انتقال اتریوم به PoS، ماینینگ اتریوم دیگر سودآور نیست. در گذشته نیز، هزینه های بالای برق در ایران و محدودیت های قانونی، همواره چالش هایی برای ماینینگ ارزهای دیجیتال ایجاد می کرد. برای سایر ارزهای قابل استخراج، ارزیابی سودآوری باید با در نظر گرفتن این عوامل انجام می شد.

بهینه سازی کارت گرافیک با اورکلاک هوشمندانه، نظارت دقیق بر دما و هش ریت، و ارزیابی مداوم سودآوری با لحاظ کردن هزینه های برق، از عوامل کلیدی در موفقیت ماینینگ اتریوم بودند.

بخش پنجم: مشکلات رایج در ماینینگ و راه حل های جامع (Troubleshooting)

در مسیر ماینینگ، مواجهه با مشکلات فنی امری اجتناب ناپذیر بود. شناخت این مشکلات و داشتن راه حل های کاربردی، می توانست از توقف طولانی مدت عملیات و از دست رفتن سود جلوگیری کند. در این بخش، به رایج ترین مشکلات و چگونگی رفع آن ها می پردازیم.

مشکلات راه اندازی

برخی مشکلات ممکن بود در همان ابتدای راه اندازی ماینینگ با ویندوز ظاهر شوند.

• نرم افزار ماینر شناسایی نمی شود یا اجرا نمی شود:
  • آنتی ویروس: همانطور که قبلاً اشاره شد، آنتی ویروس ها اغلب نرم افزارهای ماینر را به اشتباه به عنوان بدافزار شناسایی و حذف می کردند. ابتدا آنتی ویروس را موقتاً غیرفعال کنید و سپس فایل ماینر را دانلود کرده و در پوشه آنتی ویروس، آن پوشه یا فایل را به لیست استثنائات اضافه کنید.
  • درایور کارت گرافیک: مطمئن شوید که آخرین و مناسب ترین درایور کارت گرافیک نصب شده است.
  • فایل Batch: فایل .bat را بررسی کنید تا مطمئن شوید که مسیرهای نرم افزار و پارامترها به درستی نوشته شده اند.
• کارت گرافیک شناسایی نمی شود:
  • درایور: نصب بودن درایور صحیح و به روز، از اهمیت بالایی برخوردار بود.
  • اتصالات: اطمینان حاصل کنید که کارت گرافیک به درستی در اسلات PCIe قرار گرفته و تمامی کابل های برق مورد نیاز به آن متصل هستند.
  • BIOS/UEFI: در برخی مادربردها، نیاز بود تنظیماتی مانند 4G Decoding یا Above 4G Decoding در بایوس فعال شود، به خصوص اگر چندین کارت گرافیک استفاده می شد.
• مشکلات اتصال به استخر ماینینگ:
  • آدرس استخر و پورت: آدرس و پورت استخر ماینینگ را در فایل .bat دوباره بررسی کنید. ممکن است اشتباه تایپی وجود داشته باشد یا استخر، پورت های خود را تغییر داده باشد.
  • فایروال: فایروال ویندوز یا فایروال روتر ممکن است اتصال را مسدود کرده باشد. مطمئن شوید که استثناء لازم برای نرم افزار ماینر ایجاد شده است.
  • اتصال اینترنت: پایداری اتصال اینترنت را بررسی کنید.

مشکلات عملکردی

این مشکلات در حین کار ماینر ظاهر می شدند و بر کارایی و سودآوری تأثیر می گذاشتند.

• هش ریت پایین یا ناپایدار:
  • اورکلاک: تنظیمات اورکلاک نامناسب (به خصوص برای Memory Clock) می توانستند باعث کاهش هش ریت شوند. تنظیمات را به مقادیر توصیه شده بازگردانید و به تدریج تغییر دهید.
  • دما: دمای بالای کارت گرافیک منجر به Thermal Throttling و کاهش عملکرد می شد. سیستم خنک کننده را بررسی و بهبود بخشید.
  • درایور: درایورهای قدیمی یا نامناسب می توانستند کارایی را کاهش دهند.
  • فایل DAG: اطمینان حاصل کنید که فضای کافی در VRAM و حافظه مجازی برای فایل DAG وجود دارد.
• دمای بالای کارت گرافیک:
  • خنک کننده: فن های کارت گرافیک و فن های کیس را بررسی کنید که به درستی کار می کنند. گرد و غبار را از روی هیت سینک ها پاک کنید.
  • Power Limit: با کاهش Power Limit در MSI Afterburner، مصرف برق و دمای کارت را کاهش دهید.
  • جریان هوا: اطمینان حاصل کنید که جریان هوای کافی در کیس یا ریگ ماینینگ وجود دارد.
• سیستم کرش می کند یا ماینر بسته می شود:
  • اورکلاک ناپایدار: این رایج ترین دلیل کرش کردن بود. تنظیمات اورکلاک را به حالت پایدار برگردانید.
  • منبع تغذیه: PSU ممکن است توان کافی را فراهم نکند. مطمئن شوید PSU قدرت کافی برای تمامی قطعات را دارد.
  • رم/حافظه مجازی: کمبود رم یا حافظه مجازی می توانست باعث ناپایداری شود.
• مشکلات درایور کارت گرافیک:
  • نصب مجدد: درایور را به طور کامل حذف کرده (با استفاده از DDU – Display Driver Uninstaller) و نسخه جدید و مناسب را نصب کنید.
  • ناسازگاری: در موارد نادر، ممکن است ناسازگاری بین درایور و نرم افزار ماینر وجود داشته باشد. امتحان کردن نسخه های مختلف درایور می توانست کمک کند.

مشکلات امنیتی

امنیت در ماینینگ همیشه یک اولویت بود.

• آنتی ویروس فایل های ماینر را حذف می کند: همانطور که گفته شد، فایل های ماینر را در لیست استثنائات آنتی ویروس قرار دهید. اما همیشه نرم افزار ماینر را از منابع معتبر دانلود کنید تا از بدافزارها در امان بمانید.
• هشدارها و بهترین شیوه های امنیتی:
  • هرگز نرم افزارهای ماینر را از منابع نامعتبر دانلود نکنید.
  • کلیدهای خصوصی کیف پول خود را هرگز با کسی به اشتراک نگذارید و عبارت بازیابی را در محلی امن و آفلاین نگهداری کنید.
  • از رمزهای عبور قوی برای تمامی حساب های خود استفاده کنید.
  • سیستم عامل را به روز نگه دارید و از نرم افزارهای امنیتی استفاده کنید.

بخش ششم: آینده ماینینگ اتریوم: انتقال به Proof-of-Stake (PoS) و پس از آن

هیچ بحثی در مورد ماینینگ اتریوم بدون پرداختن به مهم ترین تحول تاریخ آن، یعنی انتقال به Proof-of-Stake (PoS) کامل نخواهد بود. این تغییر، ماهیت اتریوم و به تبع آن، فعالیت ماینینگ را برای همیشه دگرگون کرد و درک آن، برای هر کسی که در این فضا فعالیت می کرد یا قصد ورود به آن را داشت، حیاتی بود.

پروژه اتریوم ۲.۰ (The Merge) چیست؟

پروژه اتریوم ۲.۰، که بعدها به Merge یا ادغام معروف شد، یک ارتقاء اساسی در شبکه اتریوم بود که مکانیزم اجماع آن را از Proof-of-Work (PoW) به Proof-of-Stake (PoS) تغییر داد. این تغییر در سپتامبر ۲۰۲۲ به صورت موفقیت آمیز انجام شد و به دوران ماینینگ اتریوم با کارت های گرافیک پایان داد.

• توضیح جامع در مورد انتقال از Proof-of-Work به Proof-of-Stake:
  • Proof-of-Work (PoW): در این مکانیزم (که قبلاً در اتریوم و بیت کوین استفاده می شد)، ماینرها با استفاده از قدرت محاسباتی خود برای حل پازل های رمزنگاری پیچیده، بلاک های جدید را تولید و تراکنش ها را تأیید می کردند. اولین ماینری که پازل را حل می کرد، پاداش دریافت می کرد. این فرایند نیاز به سخت افزارهای قدرتمند (مانند GPU) و مصرف انرژی بالا داشت.
  • Proof-of-Stake (PoS): در PoS، بلاک ها توسط اعتبارسنج ها (Validators) تولید و تأیید می شوند. اعتبارسنج ها به جای رقابت محاسباتی، مقداری از ارز دیجیتال شبکه (در اینجا اتریوم) را به عنوان وثیقه (Stake) قفل می کنند. هرچه مقدار اتریوم قفل شده (Staked) بیشتر باشد، شانس بیشتری برای انتخاب شدن جهت تأیید بلاک بعدی و دریافت پاداش دارند. PoS به طور قابل توجهی مصرف انرژی را کاهش می دهد و مقیاس پذیری و امنیت شبکه را بهبود می بخشد.
• چرا این تغییر اتفاق می افتد؟ دلایل اصلی برای این انتقال عبارت بودند از:
  • مقیاس پذیری: PoS مسیر را برای پیاده سازی شاردینگ (Sharding) و سایر راه حل های مقیاس پذیری هموار می کند که به اتریوم اجازه می دهد تا تراکنش های بسیار بیشتری را در ثانیه پردازش کند.
  • امنیت: PoS از نظر تئوری می تواند امنیت بیشتری را فراهم کند و در برابر حملات خاص، مانند حمله ۵۱ درصدی، مقاوم تر باشد.
  • مصرف انرژی: شاید مهم ترین دلیل، کاهش چشمگیر مصرف انرژی بود. PoS مصرف انرژی شبکه اتریوم را تا بیش از ۹۹.۹۵٪ کاهش داد و آن را به یک بلاکچین سازگارتر با محیط زیست تبدیل کرد.

جدول زمانی و مراحل انتقال

فرایند انتقال به PoS سال ها طول کشید و شامل چندین مرحله بود:

• مرور تاریخچه و انتظارات از The Merge: ابتدا Beacon Chain (زنجیره بیکن) به عنوان یک زنجیره PoS مجزا راه اندازی شد. Merge مرحله ای بود که زنجیره PoW اصلی اتریوم با Beacon Chain ادغام شد و مکانیزم اجماع شبکه را به طور کامل به PoS تغییر داد.
• تاثیرات فوری بر ماینینگ با GPU: با موفقیت آمیز بودن The Merge، ماینینگ اتریوم با GPU عملاً به پایان رسید. دیگر هیچ بلاک اتریوم جدیدی با استفاده از Proof-of-Work تولید نمی شد و ماینرها نمی توانستند از کارت های گرافیک خود برای استخراج ETH پاداش دریافت کنند.

پایان ماینینگ اتریوم: چه گزینه هایی برای ماینرها باقی می ماند؟

پس از Merge، برای ماینرهایی که ریگ های ماینینگ GPU داشتند، گزینه های جدیدی پدید آمد:

• ارزهای دیجیتال جایگزین قابل ماین: بسیاری از ماینرها به سمت استخراج ارزهای دیجیتال دیگری که همچنان از مکانیزم Proof-of-Work استفاده می کردند، روی آوردند. از جمله محبوب ترین این ارزها می توان به:
  • Ethereum Classic (ETC): نسخه اصلی اتریوم که به PoS منتقل نشد.
  • RavenCoin (RVN): یک ارز دیجیتال با هدف صدور توکن که قابل ماین با GPU است.
  • Ergo (ERG): ارز دیجیتالی که به دلیل الگوریتم خاص خود (Autolykos) برای کارت های AMD و NVIDIA مناسب بود.
  • Flux (FLUX) و Conflux (CFX) و Kaspa (KAS): از دیگر گزینه هایی بودند که در مقاطع مختلف مورد توجه قرار گرفتند.

  البته، سودآوری این ارزها به شدت به نوسانات قیمت و سختی شبکه آن ها بستگی داشت.

• توصیه ها برای ماینرهایی که پس از Merge به فعالیت ادامه می دهند:
  • تحقیق و بررسی: پیش از تغییر ارز قابل استخراج، تحقیق کاملی در مورد سودآوری، الگوریتم، و پتانسیل آینده آن ارز انجام دهید.
  • فروش یا تغییر کاربری سخت افزار: برخی از ماینرها تصمیم گرفتند کارت های گرافیک خود را بفروشند، در حالی که برخی دیگر آن ها را برای بازی، هوش مصنوعی یا سایر وظایف پردازشی به کار گرفتند.
  • استیکینگ (Staking) اتریوم: اگر مقدار کافی اتریوم داشتید (حداقل ۳۲ ETH)، می توانستید به عنوان اعتبارسنج (Validator) در شبکه PoS اتریوم فعالیت کرده و از طریق استیکینگ پاداش دریافت کنید.

جمع بندی و نتیجه گیری

سفر ما در دنیای ماینینگ اتریوم با ویندوز، نشان داد که چگونه یک فناوری هیجان انگیز، توانایی ایجاد فرصت های جدیدی را برای افراد علاقه مند فراهم کرد. از انتخاب دقیق سخت افزار و نرم افزار گرفته تا بهینه سازی، نظارت و درک پیچیدگی های فنی، هر گامی در این مسیر دارای اهمیت خاص خود بود. با این حال، همانطور که دیدیم، دنیای ارزهای دیجیتال پیوسته در حال تحول است و یکی از بزرگ ترین این تحولات، انتقال اتریوم به مکانیزم اثبات سهام (PoS) بود که به دوران ماینینگ اتریوم با کارت های گرافیک پایان داد.

در این راهنمای جامع، تلاش شد تا تمامی ابعاد این فرایند، از گذشته تا آینده، برای شما روشن شود. اکنون دیگر امکان استخراج مستقیم اتریوم با کارت های گرافیک در ویندوز وجود ندارد، اما درک این فرآیند همچنان برای هر علاقه مندی به بلاکچین و ارزهای دیجیتال، ارزشمند است. این آگاهی به شما کمک می کند تا با دیدی بازتر به سراغ سایر فرصت های موجود در فضای کریپتو، از جمله استخراج سایر ارزهای PoW یا مشارکت در استیکینگ، بروید.

برای کسانی که می خواهند وارد دنیای ماینینگ ارزهای دیجیتال شوند، توصیه نهایی این است که همواره با احتیاط، دانش کافی و نگاهی واقع بینانه به سودآوری و ریسک ها، قدم بردارند. بازار ارزهای دیجیتال نوسانات زیادی دارد و موفقیت در آن نیازمند تحقیق مستمر و به روزرسانی اطلاعات است. همواره منابع معتبر را مطالعه کنید، از مشاوره های متخصصین بهره ببرید و تنها با سرمایه ای که آماده از دست دادن آن هستید، وارد این میدان شوید. آینده ارزهای دیجیتال پر از نوآوری ها و تغییرات است و آگاهی از این تحولات، کلید موفقیت در این عرصه خواهد بود.