جنگ در غزه آینده آموزشی کودکان را دچار بحرانی جدی کرده است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری زندگانی، این گزارش که توسط گروهی از محققان به همراه سازمان آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک (UNRWA) تهیه شده است، اولین تلاش جامع محققان برای سنجش تاثیر جنگ بر آموزش از زمان آغاز آن در اکتبر ۲۰۲۳ است.

این گزارش همچنین تاثیر ویرانگر جنگ بر کودکان، جوانان و معلمان را با حمایت از گزارش‌های جدید کارکنان خط مقدم و کارگران امدادی، به تفصیل بیان می‌کند.این مطالعه یک کار مشترک بین آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک و پژوهشگران دانشکده آموزش دانشگاه کمبریج و مرکز مطالعات لبنان بود. نتایج این گزارش نشان می‌دهد که کودکان غزه از سال ۲۰۱۹ تاکنون ۱۴ ماه آموزش را به دلیل شیوع کووید-۱۹، عملیات نظامی قبلی اسرائیل و جنگ فعلی از دست داده‌اند.

بر اساس این اطلاعات و با استفاده از داده‌هایی مانند داده‌های جهانی بازیابی آموزش پس از کووید-۱۹، محققان چندین آینده ممکن برای نسل جوان غزه را مدل‌سازی کرده‌اند که بستگی به زمان پایان جنگ و سرعت بازسازی سیستم آموزشی دارد.

خوشبینانه‌ترین پیش‌بینی (به شرط یک آتش‌بس فوری و تلاش سریع بین‌المللی برای بازسازی سیستم آموزشی) این است که دانش‌آموزان دو سال از آموزش را از دست می‌دهند اما اگر جنگ تا سال ۲۰۲۶ ادامه یابد، این خسارات می‌تواند به پنج سال برسد. این برآورد همچنین اثرات دیگری همچون تروما، گرسنگی و جابجایی اجباری را در نظر نگرفته است که باید گفت تمامی این موارد، بحران آموزشی در غزه را عمیق‌تر خواهد کرد.

بدون حمایت فوری و گسترده بین‌المللی برای آموزش، محققان هشدار دادند که تهدید جدی نه تنها برای یادگیری دانش‌آموزان، بلکه برای امید آنها به آینده و مفاهیمی مانند حقوق بشر وجود دارد. با وجود این، نتایج مطالعه نشان می‌دهد که آموزش در تلاش‌های امدادی بین‌المللی در اولویت قرار نگرفته و حوزه‌های دیگر جایگزین آن شده‌اند.

پروفسور «پولین رز»، مدیر مرکز تحقیقاتی دسترسی و یادگیری عادلانه (REAL) دانشگاه کمبریج، گفت: آموزش فلسطینی‌ها در غزه تحت تاثیر حملات مختلف قرار گرفته است. عملیات نظامی اسرائیل تأثیر قابل توجهی بر یادگیری کودکان داشته است.

او افزود: با برنامه‌ریزی برای نحوه بازسازی سیستم آموزشی ویران‌شده غزه، نیاز فوری به حمایت آموزشی برای کودکان وجود دارد. آموزش حق همه جوانان است. ما یک مسئولیت جمعی داریم که از آن محافظت کنیم.

بر اساس گزارش دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد، تا اوت ۲۰۲۴ بیش از ۱۰هزار و ۶۰۰ کودک و ۴۰۰ معلم در عملیات نظامی اسرائیل کشته شده و بیش از ۱۵ هزار و ۳۰۰ دانش‌آموز و ۲ هزار و ۴۰۰ معلم زخمی شده‌اند. صد‌ها هزار جوان به دلیل جنگ در این منطقه، جابجا شده و در پناهگاه‌ها زندگی می‌کنند.

تصاویر ماهواره‌ای که توسط گروه آموزشی سرزمین‌های اشغالی فلسطین تحلیل شده‌اند، تأیید کرده‌اند که بیش از ۹۰ درصد مدارس آسیب دیده‌اند، بسیاری از آنها غیرقابل تعمیر هستند. از ماه اوت، آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک، آموزش در پناهگاه‌ها را ارائه داده و عملیات آموزش حدود ۸۰۰۰ کودک را شروع کرده است، اما این مطالعه هشدار می‌دهد که برای کاهش عقب ماندگی یادگیری که پیش از این نیز به دلیل کووید-۱۹ بسیار قابل توجه بود، اقدامات بیشتری لازم است.

پژوهشگران محاسبه کرده‌اند که جنگ درصد کودکانی که تا سن ۱۰ سالگی قادر به خواندن یک متن ساده نیستند را حداقل ۲۰ درصد افزایش داده است. این مطالعه اطلاعات مختلفی را از منابع مختلف جمع‌آوری کرده و شامل مشارکت گسترده گروه آموزشی و شرکای گروه برای به اشتراک گذاشتن ورودی‌ها، چالش‌ها و پیشرفت‌هایشان است تا گزارش را غنی‌تر کند.

این گزارش یک نمای کلی از این تأثیرات گسترده‌تر ارائه می‌دهد. بر اساس گزارش سال ۲۰۲۲ سازمان نجات کودکان، این مطالعه پیامد‌های روانی ویرانگری را برای کودکانی که پس از ۱۷ سال محاصره در ترس مداوم و بدون امید زندگی می‌کردند، برجسته می‌کند.

پروفسور «مها شعیب»، مدیر مرکز مطالعات لبنانی، گفت: آینده جوانان غزه در حال خاموش شدن است و یافته‌های ما نشان می‌دهد که با آن، امید خود را نیز از دست می‌دهند. آموزش در تثبیت این چرخه نزولی نقشی محوری دارد. اگر آموزش به سادگی حذف شود، پیامد‌های آن بسیار وسیع خواهد بود.

نتایج مطالعه سازمان نجات کودکان برآورد کرده است که از آغاز جنگ، بیش از ۱۰ کودک در روز، دست‌های خود را از دست داده‌اند. گزارش هشدار می‌دهد که تعداد ناتوانی‌های قابل مشاهده، در حال افزایش است که این امر فشار بیشتری را بر سیستم آموزشی که برای حمایت از کودکان با نیاز‌های ویژه آماده نیست، وارد خواهد کرد.

این مطالعه نشان می‌دهد که شوک و رنج مداوم اکنون در حال شکل‌دهی به دیدگاه‌ها و جهان‌بینی‌های کودکان است. مصاحبه‌شوندگان گزارش داده‌اند که برخی از کودکان به هنگام آموزش در پناهگاه‌ها، مفاهیمی مانند برابری، حقوق بشر و تحمل را زیر سوال می‌برند. یکی از مقامات حوزه کمک‌های بشردوستانه گفت: این یک نسل کامل از تروما است؛ غلبه بر آن یک نسل طول خواهد کشید.

این گزارش همچنین به رنج عظیمی که معلمان و مشاوران از نظر جسمی و روانی متحمل شده‌اند، اشاره دارد. کشتارها، جابجایی‌ها و واقعیت‌های روزمره زندگی در زمان جنگ، تأثیر زیادی بر توانایی آنها در مشارکت معنادار در آموزش داشته است و بازسازی را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

پروفسور «یوسف سید» از دانشگاه کمبریج گفت: مهم است که معلمان و مشاوران را مانند بقیه جمعیت، به رسمیت بشناسیم چراکه آنها بسیار رنج دیده‌اند. شواهدی از تعهد فوق‌العاده معلمان برای حفظ یادگیری وجود دارد، اما به ناچار فقر، کشتار و سختی‌ها بر توانایی آنها برای انجام این کار تأثیر گذاشته است.

با وجود درخواست فوری دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل، تحلیل‌ها نشان می‌دهد که تنها ۳.۵ درصد از کمک‌های برای غزه در آموزش سرمایه‌گذاری شده است. کشورهای بزرگ مانند ایالات متحده و آلمان آموزش را در بسته‌های کمک‌رسانی خود نادیده گرفته‌اند و محاصره‌ها همچنان مانع از تحویل منابع در زمین می‌شوند.

این گزارش خواستار اقدامات فوری متمرکز بر از سرگیری آموزش است که شامل ارائه مشاوره، فضا‌های یادگیری امن و حمایت از دانش‌آموزان و معلمان با ناتوانی‌ها می‌شود. همچنین خواستار آتش‌بس فوری و دائمی و پایان اشغال است چرا که تنها در آن زمان است که سیستم آموزشی غزه می‌تواند بازسازی شود. این امر نیاز به تمرکز بر جذب بیشتر معلمان و مشاوران برای مقابله با وسعت عقب ماندگی در یادگیری و تروما دارد که کودکان و جوانان متحمل شده‌اند.

«فیلیپ لازارینی»، عضو کمیسیون کل آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک گفت: آموزش تنها دارایی است که مردم فلسطین از آن محروم نشده‌اند. آنها با افتخار و به امید آینده‌ای بهتر در آموزش فرزندان خود سرمایه‌گذاری کرده‌اند. امروز، بیش از ۶۲۵ هزار کودک مدرسه‌ای که به شدت دچار تروما شده‌اند، در میان خرابه‌های غزه زندگی می‌کنند. بازگرداندن آنها به یادگیری باید اولویت جمعی ما باشد. ناکامی در انجام این کار نه تنها به یک نسل گمشده منجر خواهد شد، بلکه دانه‌های بیشتری از افراط‌گرایی، نفرت و خشونت خواهد کاشت.