خانواده ای که در یک روز نصف شدند

«تا حالا شنیدید گردان بره، دسته برگرده یعنی چی؟ دسته بره، نفر برگرده یعنی چی؟». معمولا این جمله را از بچه های جنگ شنیدیم، زمانی که زخمی و مجروح از عملیات برمی گشتند و وقتی دور و برشان را نگاه می کردند، هیچ کدام از همرزمان شان را نمی دیدند. این دقیقا حس و حال این روزهای خانواده «آچک زهی» است. خانواده هشت نفره افغانستانی که بعد از حادثه تروریستی گلزار شهدای کرمان، قشنگ نصف شدند؛ با چهار شهید و دو جانباز!

به گزارش زندگانی، خانواده میراحمد آچک زهی از معدود خانواده های شهدای حادثه تروریستی کرمان است که چهار شهید و دو جانباز تقدیم کرده است. خانواده ای افغانستانی، اهل سنت و اصالتا پشتون که باری دیگر نشان دادند اشتراکات فرهنگی، دینی، انقلابی و اعتقادی بین مردم ایران و افغانستان، محدود به مذهب و قومیت و زبان نیست. جواد شیخ الاسلامی، خبرنگار زندگانی همزمان با ایام چهلمین روز شهادت این زایران، در سومین گزارش اش از شهدای افغانستانی حادثه تروریستی کرمان، به گفت وگو با خانواده این شهدا نشسته است.

خانواده ای با 4 شهید و 2 جانباز!

خانواده شهیدان «آچک زهی» سومین خانواده ای است که به آنها سر می زنم. از این خانواده هشت نفره، 4 نفر شهید شده اند و 2 نفر جانباز. سخت است، نه؟ به خاطر همین هنگفت بودن و بیش از اندازه بودن این غم است که بُهت و دلهره سنگینی روی دلم افتاده است. پیش از ورود به خانه شهیدان آچک زهی، می دانم روز سختی برای گفت وگو خواهم داشت. حالا از خانواده آچک زهی ها نازنین، لطیفه، معصومه و رازگل مادر خانواده دیگر در جمع شان نیستند. جالب این که این بار هم شهدا از خانواده ای اهل سنت و اصالتا «پشتون» هستند؛ یعنی همان قومیتی که بعضی رسانه ها و اکانت های مجازی مدام آنها را تهدیدی برای امنیت ایران، تصویر می کنند. اما آیا واقعا اینگونه است؟

با دعوت «میراحمد آچک زهی» پدر خانواده وارد خانه می شوم؛ خانه ای محقر و ساده مثل منزل سایر شهدای افغانستانی. و نیز مثل دیگر شهدای افغانستانی کرمان، اجاره نشین. به غیر از پدر خانواده، مدینه، احمد و محمد آچک زهی هم روبرویم نشسته اند. اگر تقدیر جور دیگری رقم می خورد، شاید امروز آنها هم در لیست شهدا بودند. تنها چند میلی متر یا چند سانت اختلاف ممکن بود ترکش هایی که در تن مدینه و احمد نشست، اسم آنها را هم در لیست شهدا ثبت کند. اما امروز آنها، اگرچه زخمی و چاک چاک، زنده هستند و نشسته اند تا از خواهران و مادر شهیدشان روایت کنند.

از خدا راضی هستم که احمد و مدینه زنده ماندند

تا چای بخوریم و کم کم یخ جلسه آب شود، «جهان افشار» داماد خانواده هم به جمع مان اضافه می شود تا بار اصلی گفت وگو را به دوش بکشد. میراحمد آچک زهی پدر خانواده، ساکت است و سر به زیر. این کار مرا سخت می کند اما به او حق می دهم که با سکوت حرف هایش را بزند. سخت است دخترانت را که با ناز و نوازش بزرگ شان کرده ای، یکی یکی توی قبر بگذاری و باور کنی که دیگر نیستند. به وضوح می بینم که این مرد ناگهان کمرش شکسته و تا شده است. در جواب تسلیت و تبریک من، شمره شمرده و آرام می گوید: «از خدا راضی هستم. خداراشکر که دو تا از بچه های من زنده هستند. همین که خدا آنها را به من برگرداند، راضی هستم». بعد با دستش «احمد» 6 ساله و «مدینه» 15 ساله را نشان می دهد که گوشه اتاق نشسته اند. مدینه و احمد جانبازان خانواده هستند که هرکدام صدمات جدی دیده اند و هنوز نتوانسته اند شوک روز حادثه را پشت سر بگذارند.

جهان افشار داماد خانواده که سکوت سنگین جمع را می بیند، سعی می کند گفت وگو را به دست بگیرد و صحبت کند. توضیحاتی درباره خانواده آچک زهی می دهد و از سختی هایی می گوید که این مدت پشت سر گذاشته اند. سوالی در ذهن دارم که می ترسم از افشار بپرسم. نمی دانم همسر او هم جزو شهداست یا نه؟ با سختی سوالم را می پرسم و می شنوم که «نه». خیالم راحت می شود که حداقل تازه داماد خانواده به عزا ننشسته است. افشار با دختر بزرگ آقای آچک زهی ازدواج کرده که آن روز به خاطر پذیرایی از مهمان هایی که به خانه آچک زهی آمده بودند به گلزار شهدا نرفته است، وگرنه شاید او هم جزو شهدا یا جانبازان خانواده می بود.

بچه ها هرهفته با مادرشان به گلزار شهدا و مزار حاج قاسم می رفتند

آقای آچک زهی کماکان سرش پایین و توی فکر است. برای اینکه باب گفت وگو را باز کنم درباره علاقه همسر و دخترانش به حاج قاسم می پرسم. خیلی ها در این مدت می گفتند مگر اهل سنت و پشتون های مهاجر هم به زیارت مزار حاج قاسم سلیمانی می روند؟! آقای آچک زهی می گوید: «درست است که ما افغانستانی و پشتون هستیم ولی حالا چهل سالی می شود که در ایران حضور داریم. همه بچه های من در ایران متولد شده اند و اینجا بزرگ شده اند. همه آنها ایران را دوست دارند و عاشق حاج قاسم بودند. بچه ها هر پنج شنبه به گلزار شهدا می رفتند و به مزار حاج قاسم سر می زدند. امروز که این را می گویم بعضی ها باور نمی کنند، ولی واقعیت این است که ما هم مثل مردم ایران حاج قاسم را دوست داشتیم».

با خودم می گویم شاید خانواده ای، عزیزی، مرحوم و یا شهیدی در گلزار شهدای کرمان دارند که به صورت مستمر به آنجا سر می زدند. همین سوال را از میراحمد آچک زهی هم می پرسم. در کمال تعجب می گوید: «نه، ما کسی را در گلزار شهدا نداریم که بخواهیم به او سر بزنیم. خانواده به نیت شهدا و حاج قاسم به گلزار شهدا می رفتند. حاج قاسم را دوست داشتند و زیارت مزار او عادت همیشگی شان بود».

درباره روز حادثه هم می گوید: «روز سالگرد حاج قاسم قرار بود همه اعضاء خانواده به گلزار شهدا برویم. قرار گذاشته بودیم که همه با هم باشیم. از بخت خوب یا بد، آن روز برای ما مهمان آمد و مجبور شدیم دو نفرمان توی خانه بمانیم. با خودم گفتم زشت است همه مان راهی گلزار شویم و مهمان ها را توی خانه تنها بگذاریم. به همین خاطر من و دختر بزرگم توی خانه ماندیم و نرفتیم. نازنین، معصومه، لطیفه، احمد، محمد و مدینه را همراه مادرشان رازگل خانم به گلزار شهدا فرستادم و تنها خودم و دخترم توی خانه ماندیم. خواست خدا بود که من آن روز به گلزار نروم، وگرنه امروز این بچه ها نه پدر داشتند، نه مادر».

خانمم زنگ زد و گفت ما رفتیم، خداحافظ!

یاد آخرین مکالمه ای که با رازگل خانم همسرش داشته می افتد و می گوید: «وقتی که انفجار رخ دو تا از دخترانم در لحظه شهید می شوند و همسرم به سختی مجروح می شود. بعد از انفجار اولین کاری که رازگل کرد، تماس با من بود. به من زنگ زد و پشت تلفن گفت میراحمد! من از پیشت رفتم، خداحافظ! به همین راحتی… من فکر کردم اینها سوار ماشین شده اند و دارند به سمت خانه می آیند. نمی فهمیدم منظورش چیست. بعد که فهمیدم، حسرت خوردم که چرا برای آخرین بار صدایش را خوب نشنیدم…»

تنها ناراحتی اش جراحاتی است که احمد و مدینه را اذیت می کنند: «از یک طرف خوشحال هستم که چهار تا شهید داده ام. از یک طرف هم ناراحت هستم، چون احمد و مدینه به خاطر مجروحیت های شان خیلی اذیت می شوند. بچه هایم به سختی مجروح شده اند و حالا با آن دست و پنجه نرم می کنند. کاش می توانستم دردشان را کمتر کنم».

جهان افشار درباره اولین لحظاتی که خبر انتحاری را می شنوند، توضیح می دهد: «آن موقع هیچی به ذهن ما نمی رسید. ما فقط سعی کردیم هرطور شده خودمان را به محل حادثه و بیمارستان برسانیم. پیدا کردن و خبر یافتن از خانواده کار سختی بود. یکی دو نفر نبودیم؛ باید دنبال 6 نفر می گشتیم. آرام آرام و یکی یکی بود که فهمیدیم شهید شده اند. خیلی سخت بود. خیلی سخت گذشت. آنجا فهمیدیم که دو تا از خواهرخانم هایم سر صحنه شهید شده بودند. مادرخانمم آسیب شدیدی دیده بود و او را به آی سیو برده بودند. ما روز بعدش متوجه شدیم که ایشان در بیمارستان بستری بوده و بعد از چند عمل جراحی، به شهادت رسیده است. دیگر خواهرخانومم نازنین هم ضربه مغزی شده بودند و تقریبا بیست روز بعد از حادثه شهید شد. فقط خدا می داند توی این 20 روز چه بر سر ما آمد. خیلی دعا کردیم که نازنین به ما برگردد، ولی انگار قسمت نبود».

با احمد بازی می کنند تا درد مجروحیت و فراق مادر را فراموش کند

احمد، جانباز 6 ساله خانواده هم یک گوشه از اتاق نشسته است و توی خودش است. هنوز بچه است و همین تلخی ماجرا را بیشتر می کند. او هنوز نمی داند چرا در عرض یک روز مادر و سه تا از خواهرانش را از دست داده؟ به چه گناهی؟ چرا؟ سر و صدای پسرخاله ها و پسرعمه هایش توی خانه به گوش می رسد. حالا چهل روزی است که همه بچه های فامیل را آورده اند توی خانه تا با احمد بازی کنند و حواس اش را از این فکرها پرت کنند. سعی می کنم با احمد صحبت کنم ولی فایده ای ندارد. افشار می گوید با اینکه احمد کلا کم حرف است، بعد از این ماجرا کم حرف تر هم شده است: «خلق تنگی می کند. دیگر مثل قبل نیست و مدام توی خودش است. بچه های فامیل آمده اند تا با احمد بازی کنند و نگذارند به مادرش فکر کند. با اینهمه شب ها به یاد مادرش می افتد و بهانه مادرش را می گیرد. بچه خیلی سختی می کشد. جراحات سختی هم دیده و واقعا درد می کشد. هم پاهایش ترکش خورده، هم شکم اش بدجور آسیب دیده».

احمد با اشاره پدرش، بی آنکه حرفی بزند، محل اصابت ترکش روی پاهایش را نشان می دهد و بعد پیرهن اش را بالا می زند تا رد عمل جراحی روی شکم اش را ببینم. با شش سال سن، حالا روی شکم اش یک خط ممتد ده دوازده سانتی می بینم که تازه تازه است. رو به احمد می گویم: احمدجان! دوست داری درباره مادر و آبجی هات چیزی بگی؟ جواب نمی دهد. من هم اصرار نمی کنم و دوست ندارم اذیت اش کنم.

از همه سخت تر شهادت نازنین بود که 20 روز بعد به شهادت رسید…

آقای آچک زهی ساکت نشسته و فرمان گفت وگو را به دامادش سپرده، اما من دوست دارم به حرف بگیرمش. می پرسم درباره دخترها بگویید. دوری از آنها چقدر برایتان سخت است؟ سوالم کلیشه ای است، ولی ذهنم برای چیدن کلمات یاری نمی کند. مختصر و آرام می گوید: «دختر بودند دیگر. آدم توی هر شرایطی بچه هایش را دوست دارد؛ چه برسد به اینکه آنها دختر بودند و عزیز دل پدر و مادرشان. خدا به من پنج تا دختر داده و سه تا پسر. واقعا همه شان بچه های خوبی بودند. اذیت نمی کردند. بعضی بچه ها هستند که به حرف پدر و مادر گوش نمی کنند، ولی بچه های من خیلی خوب بودند».

با حسرت درباره روزهای سختی که پشت سر گذاشته اند، ادامه می دهد: «از خانواده ما چهار نفر شهید شدند و دو نفر مجروح. حتی خانواده هایی که یک شهید یا جانباز داشتند هم مدام بین بیمارستان ها، پزشکی قانونی، گلزار شهدا و… سرگردان بودند. به هر دری می زدند تا از عزیزشان خبری پیدا کنند. حالا حساب کنید که ما باید دنبال شش نفر می گشتیم. شب و روزهای اول اصلا نمی دانستیم کجا دنبال شان بگردیم؟ هرکدام شان یک جا بودند. هرکدام شان وضعیت خاص خودشان را داشتند. واقعا داشتیم دیوانه می شدیم. توی یکی دو روز انواع و اقسام خبرهای سخت به گوش ما رسید. هر ساعتی که می گذشت می فهمیدیم چطور خانواده مان دارد پرپر می شود. خبر شهادت و مجروحیت بچه ها یکی یکی به گوش مان می رسید. از همه سخت تر نازنین بود که نزدیک بیست روز بعد از حادثه شهید شد. هر روز منتظر بودیم که از روی تخت بیمارستان بلند شود، ولی…».

حالا هم پدرشان هستم، هم مادرشان!

با اینکه در این حادثه آسیب بزرگی به خانواده اش رسیده، شکرگذاری از خدا را فراموش نمی کند: «یک جهان خدا را شکر. خداوند این اتفاق را سر ما آورده است. مجبور هستیم با آن بسازیم. دیگر مادرشان نیست که بچه ها را جمع کند. حالا من جای مادرشان هستم. احمد که پیش از این کنار مادرش می خوابید، حالا شب ها کنار من می خوابد. پسر خودم است. نه؟».

احمد در جواب پدر سرش را تکان می دهد و دوباره سرش را زیر می اندازد. محمد پسر 13 ساله آقای آچک زهی آخرین کسی است که خواهرها و مادرش را قبل از حادثه دیده است. محمد درباره روز حادثه تعریف می کند: «آن روز من هم با مادر و خواهرهایم رفته بودم. دوست داشتم همراه آنها به مزار حاج قاسم بروم، ولی مادرم گفت صاحب کارت زنگ زده و گفته که به مغازه بروی. من توی مغازه ای شاگردی می کنم و تقریبا اکثر کارهای مغازه با من است. از شانس من، صاحب کارم به مادرم زنگ زد و گفت که کسی مغازه نیست. به همین خاطر مادرم به من پول داد و گفت برگرد. اگر آن روز این اتفاق نمی افتاد، شاید الآن من هم کنار مادر و خواهرهایم بود. دلم خیلی برایشان تنگ شده. خیلی…»

مدینه هم تا اینجای گفت وگو حرفی نزده است. او مجروحیت سختی داشته و تا امروز چندبار پا، دست، کمر، شانه و گردن اش جراحی شده است. حتی قسمت هایی از پوست بدنش را برداشته اند و به کمرش پیوند زده اند. مدینه 15 ساله، این روزها حال و روز خوبی ندارد. دلتنگی برای خواهرها، دوری از مادر، یادآوری اتفاقات تلخ روز حادثه، عمل های جراحی متعدد و دردی که توی کل بدن اش پیچیده، او را حسابی تکیده و آزرده خاطر و ساکت کرده است. هرچقدر اصرار می کنم که کمی حرف بزند، هیچ نمی گوید، هیچ. می گذارم توی حال خودش باشد و کم کم سر صحبت را باز کند.

مزار حاج قاسم، همیشه محل همدلی ایرانی ها و افغانستانی ها بود

در روزهای اول حادثه برای بعضی ها غیرقابل باور بود که اهل سنت مهاجر و پشتون ها هم به زیارت مزار حاج قاسم بروند. رو به افشار می گویم «بعضی ها می پرسند شما را چه به حاج قاسم؟ اگر شیعه بودید، بیشتر قابل قبول بود. واقعا چرا حاج قاسم را دوست دارید؟». سوالم کلیشه ای است، ولی حرف های آقای افشار خیلی جدی و بدون تعارف: «حاج قاسم مرد بزرگی برای اسلام بود. این را همه می دانند. کسی بود که جلوی کفار ایستاده بود. واقعا برای اسلام یک ستون بود. کسی که در راه حق و دفاع از اسلام و مسلمانان می جنگد، برایش افغانستانی و ایرانی فرقی نمی کند. همه ما مسلمان هستیم. اگر حاج قاسم با داعش مبارزه نمی کرد، امروز داخل ایران هم ناامنی بود. ممکن بود حتی افغانستان کاملا به دست داعش بیفتد. سردار سلیمانی آدمی بود که همه مسلمانان برایش دعا می کنند. ما هم به او افتخار می کنیم. حاج قاسم نه تنها قهرمان ملی ایران، بلکه مایه مباهات تمام مسلمانان است».

فکر نمی کنم افشار تا حالا واژه «خون شریکی» را شنیده باشد، اما هرچه می گوید گویی در توضیح و تفسیر و معنای همین کلمه است: «نمی دانم شما سر مزار حاج قاسم رفته اید یا نه، اما از همان زمانی که حاج قاسم شهید شد، افغانستانی و ایرانی با هم سر مزار حاجی می رفتند. اینطور نبود که کسی بگوید چرا افغانستانی ها اینجا هستند؟ در این چهار سال یک بار هم نشنیدیم که کسی بگوید حاج قاسم فقط مال ایرانی ها است. به خاطر همین بود که همیشه بخش زیادی از زایران مزار حاج قاسم مهاجران افغانستانی بودند. همین که در روز حادثه خون ایرانی ها و افغانستانی ها با هم روی زمین ریخته شد، نشانه همین بود که ایرانی و افغانستانی با هم عاشق حاج قاسم هستند و فرقی بین شان نیست».

مهاجران افغانستانی چه هزاره چه پشتون، عاشق ایران و انقلاب اند

حتی من که از نزدیک با مهاجران افغانستانی آشنا هستم، نمی دانستم اهل سنت و به خصوص پشتون های مهاجر تا این حد به ایران و انقلاب نزدیک باشند و با آن احساس نزدیکی کنند. بی تعارف، ما همیشه فکر می کردیم قشری که به ایران بسیار نزدیک است، تنها شیعیان و فارس زبان ها هستند. معمولا در جامعه ایران نگاه مثبتی به پشتون های مهاجر نیست.

افشار درباره این قرابت های فرهنگی و عدم شناخت ما از پشتون های ساکن ایران می گوید: «در جامعه همه جور آدمی زندگی می کند. عموم مردم می دانند که مهاجران افغانستانی، حتی اهل سنت و کسانی که پشتون هستند، به لحاظ فرهنگی خودشان را به ایران نزدیک می دانند. پشتون هایی که در ایران ساکن هستند، اگر خودشان را به ایران نزدیک نمی دیدند، اصلا به ایران مهاجرت نمی کردند. ولی متاسفانه این اشتراکات و پیوندها تا امروز روایت نشده است. بعضی از مردم که از مهاجران افغانستانی شناخت زیادی ندارند، فکر می کنند پشتون ها برای جامعه ایران تهدید هستند. متاسفانه بعضی رسانه ها و صفحات مجازی هم درباره این قضیه زیاد سیاه نمایی می کنند ولی واقعا کسی که به پشتون های مهاجر نزدیک شده باشد، می داند که آنها هم عاشق ایران هستند. اصلا اینطور نیست که هرکس اهل سنت یا پشتون باشد، با ایران زاویه دارد و فقط شیعیان و هزاره ها با انقلاب اسلامی همدل هستند. خود پشتون ها از ظلم و جور در افغانستان به ایران پناه آورده اند و ایران را ملجا خودشان می دانند. ضمن اینکه واقعا و حقیقتا به ایران و انقلاب اسلامی باور دارند و حاضرند برای آن جان بدهند».

بعد درباره خانواده آچک زهی توضیح می دهد: «همین خانواده همسر من نزدیک 40 سال است که در ایران هستند. همه برادرها و خواهرخانم های من در ایران به دنیا آمده اند. خود من در ایران به دنیا آمده ام. ما روی همین خاک بزرگ شدیم و با مردم ایران رشد کردیم. اگر سختی بود، با هم کشیدیم. اگر خوشی هم بود، با هم شادی کردیم. در حادثه گلزار شهدا هم دیدیم که هم شهدای ایرانی بودند، هم شهدای افغانستانی. ما چطور می توانیم با مردم ایران غریبه باشیم؟ یکی هستیم و یکی خواهیم بود».

چرا «اتباع بیگانه؟»/ تلاشی برای شناخت مهاجران افغانستانی نداشته ایم

بعد که با افشار بیشتر صمیمی می شوم، متوجه می شوم که وسط همه این گرفتاری ها، برگزاری مراسم شهدا، پذیرایی از مهمان ها و تسلی دادن به همسرش، پیگیرِ بازی های تیم ملی فوتبال هم بوده است. خیلی جدی عملکرد تیم ملی در بازی های جام ملت های آسیا را تحلیل می کند و درباره چینش بازیکنان و تعویض های امیر قلعه نویی نکته های دقیقی بیان می کند.

حین صحبت های افشار درباره تیم ملی و تعصبی که روی آن دارد، با خودم چطور به تمام مهاجرین افغانستانی «اتباع بیگانه» می گوییم؟ اصلا این کلمه از کجا و کی انتخاب شد؟ با چه پیش زمینه و ایده و دقتی؟ چرا تصویری که رسانه ها از مهاجران افغانستانی می سازند، با آنچه که در واقعیت است، زمین تا آسمان متفاوت است؟ و چرا در تمام این سال ها به مهاجران اهل سنت و پشتوزبان ها نزدیک نشده ایم و راوی اشتراکات و پیوندها و همدلی آنها با جامعه ایران نبوده ایم؟ امیدوارم خون شهدای افغانستانی گلزار شهدای کرمان سبب شود به جامعه مهاجر نزدیک شویم و بیش از پیش روی اشتراکات و پیوندهای فراوان مان دست بگذاریم. تنها از دریچه شناخت است که می توانیم تهدیدها را تبدیل به فرصت، و در مقابل مهاجرستیزان و کسانی که دنبال تفرقه بین مردم ایران و افغانستان هستند، بایستیم.

شهیده رازگل آچک زهی با خیاطی خرج خانواده را درمی آورد/ مسیولان حمایت کنند

صحبت کردن از وضعیت اقتصادی خانواده آچک زهی در مقابل روح بزرگ و ارادتی که به ایران و انقلاب و حاج قاسم دارند، کار چندان خوبی نیست. ولی من که وضعیت منزل و وسایل بسیار ساده و قدیمی آن را می بینم از افشار می پرسم «بعد از شهادت مادر خانواده، سه تا از دخترها و مجروحیت دو تا از فرزندان مطالبه ای هم دارید؟». آنطور که افشار می گوید بار اصلی مخارج خانواده روی دوش رازگل خانم مادرخانوم اش بوده است و حالا که او نیست، زندگی سخت تر از قبل ادامه پیدا می کند: «خودتان می دانید که مهاجران در ایران برای کار مشکلاتی دارند. پدرخانوم من هم مستثنی نیست. به خاطر اینکه شرایط کاری پدرخانومم بیرون از منزل مساعد نبود، بار اصلی مخارج خانواده به دوش مادرخانومم بود. شهیده رازگل آچک زهی خیاطی می کرد و سعی می کرد از داخل خانه، خرج بچه ها را دربیاورد. برای همسایه ها و دیگر مهاجرین لباس می دوخت. کارش دوخت لباس سنتی افغانستان بود و با همین خیاطی خرجی خانه و بچه ها را به دست می آورد. حالا که مادرخانومم شهید شده است، وضعیت مالی خانواده بدتر می شود. پدرخانومم کار ثابت ندارد و شرایط هم اجازه نمی دهد که راحت کار پیدا کند. امیدوارم مسیولان از خانواده همسرم که چهار شهید تقدیم کرده اند و دو تا جانباز هم دارند، حمایت کنند. واقعا این خانواده از درون پاشیده است. تنها امید ما این است که مسیولان ما را تنها نگذارند و چه در بحث معیشت و چه در درمان احمد و مدینه، کنارمان باشند».

سمت چپ بدنم از سر تا پا ترکش خورده و مجروح شده است…

احساس می کنم هنوز حرف هایی زیادی درباره شهدا وجود دارد که به زبان نیامده است. مدینه هم هنوز صحبت کرده و بیشتر شنونده است. در نهایت پس از اصرارهای من حاضر می شود چند کلمه ای صحبت کند. در حالی که صدایش را به سختی می شنوم، درباره روز حادثه تعریف می کند: «آن روز اعضای خانواده خانواده کنار هم بودیم و دست مان توی دست هم بود. داشتیم برمی گشتیم که ناگهان چیزی منفجر شد و سر تا پای من خونی شد. از موقع انفجار چیزی یادم نیست؛ فقط یادم است که سه بار بلند شدم و تلاش کردم دنبال مادرم بگردم، اما هربار که بلند می شدم دوباره روی زمین می افتادم و نمی توانستم حرکت کنم. بعد هم بیهودش شدم و توی بیمارستان به هوش آمدم».

درباره مجروحیت اش می گوید: «طرف چپم که رو به انفجار بود، کلا صدمه دیده است. از پایین پا تا کمر و دست و شانه و گردنم ترکش خورده است. بدنم پر از ترکش است و هنوز قسمتی از ترکش ها درون بدنم است. قسمتی از کمرم صدمه زیادی دیده است و پوست و گوشت اش کنده شده است. به همین خاطر از پوست پایم جدا کرده اند و به کمرم پیوند زده اند. بعد از حادثه نزدیک پانزده روز بستری بودم و چندبار جراحی شدم. هنوز جراحات تازه است و بدنم درد می کند».

حتی تصورش هم سخت است که دختر باشی و نصف بدن ات از سر تا پا، مجروح شده باشد. شاید خیلی از ما درک نکنیم که مدینه چه آسیبی از حادثه تروریستی گلزار شهدای کرمان دیده است، اما پدرش خوب می داند که این صدمات می تواند بخش هایی از زندگی دخترش را برای همیشه دچار آسیب کند.

از مدینه می خواهم درباره سه خواهر شهیدش هم برایمان صحبت کند. سکوت می کند. نه اینکه حرفی نداشته باشد، نمی تواند حرف بزند. همه خاطرات از پیش چشم اش رد می شوند؛ همه شوخی ها، خنده ها، بازی ها، حتی سختی ها و اشک ها و خنده ها. خودش را بیشتر توی خودش جمع می کند. نگاه منتظر من را می بیند و سرش را پایین می اندازد.

مدینه تا امروز درباره روز حادثه با کسی صحبت نکرده بود/ ما بیگانه نیستیم

جهان افشار به کمک خواهرخانمش می آید و می گوید: «حرف زدن برای مدینه سخت است. قبل از اینکه شما بیایید خیلی ها به ما سر زدند ولی مدینه حتی یک کلمه هم صحبت نکرده بود. اینکه امروز چند کلمه ای صحبت کرد، به خاطر شما بود. آن هم به خاطر اینکه شما دغدغه معرفی شهدای افغانستانی را دارید و می دانید که ما چقدر نسبت به ایران و انقلاب اسلامی عرق و علاقه داریم. وقتی می بینیم کسانی هستند که از پیوندها و اشتراکات ما با جامعه ایرانی اطلاع دارند و برای معرفی شهدای ما تلاش می کنند، باعث می شود اعتماد کنیم و راحت تر حرف بزنیم. وگرنه مدینه خانم تا امروز درباره این حادثه با هیچکس حرف نزده است؛ با هیچکس».

از مدینه آچک زهی تشکر می کنم و دعا می کنم هرچه زودتر جراحاتی که پیدا کرده است، التیام پیدا کند. جهان افشار باری دیگر به اشتراکات جامعه مهاجر با جامعه ایران اشاره می کند و می گوید: «تنها گلایه ای که داریم این است که عده ای از مردم به خاطر عدم شناخت، ما را از خودشان نمی دانند. فکر می کنند ما با آنها فرق داریم، ولی واقعا اینگونه نیست. تمام خانواده ما خودشان را متعلق به ایران می دانند. واقعا مهاجرانی که ده ها سال پیش به ایران آمده اند، هیچ شناخت و پیوندی با افغانستان ندارند. تمام این بچه ها با علاقه به ایران بزرگ شده اند. وقتی آدمی روی خاک کشوری به دنیا می آید و زندگی می کند، خودش را متعلق به همان خاک می داند. درست است که بعد از چهل سال زندگی در ایران هنوز به ما افغانستانی و مهاجر و اتباع بیگانه می گویند، ولی ما خودمان را جزو این خاک می دانیم. به این خاک عرق و علاقه داریم. شهدای خانواده ما هم همین حس را داشتند. این واقعیت را باید گفت و درباره اش حرف زد. ما مهاجران دلداده ایران و انقلاب با پوست و گوشت و استخوان عاشق ایران هستیم، ولی هنوز کسانی هستند که ما را بیگانه می پندارند. وقتی که خون ما مردم ایران و افغانستان با هم روی زمین می ریزد، چطور می توانیم بیگانه باشیم؟».

مجروحیت و مشکل قلبی شیرمرد 6 ساله/ در انتظار جراحی و همراهی!

حالا که حرف از آشنایی و بیگانگی شد، دوست دارم بدانم که آنها مثل مردم ایران برای شهدا مراسم می گیرند یا آداب و رسوم خودشان را دارند؟ پیش تر شنیده بودم که مردم افغانستان برای درگذشتگان شان مراسم هایی نظیر هفتم و چهلم برگزار نمی کنند، اما آقای افشار جوابی می دهد که نشان می دهد جامعه مهاجر در ایران در بسیاری از مسایل خودش را با جامعه میزبان هماهنگ کرده است: «بله، ما هم برای شهدای مان مراسم گرفتیم و قربانی کردیم». برای اینکه سوالم را بهتر متوجه شود می پرسم یعنی شما برای شهدا سوم و هفتم هم گرفتید؟ می گوید: «بله، ما برای شهدا هم سوم گرفتیم، هم هفتم. برنامه داریم برای چهلم شان هم مراسم بگیریم. البته نازنین بیست روز دیرتر شهید شد که انشاالله برای او هم چهلم خواهیم گرفت».

میان صحبت ها احمد را می بینم که می آید و توی بغل پدرش می نشیند. کمی بدخلقی می کند و محل اصابت ترکش روی پاهایش را می خاراند. پدرش دستی به سر و روی احمد می کشد و می گوید: «احمد پسرم خیلی مظلوم است. خیلی گناه دارد. احمد پیش از حادثه گلزار شهدا هم مشکل قلبی داشت و یکبار عمل جراحی قلب شده بود. قرار است چند وقت دیگر دوباره قلب اش را دوباره عمل کنیم و باید در بیمارستان بستری شود. حالا او هم قلب اش جراحی شده، هم شکم اش. با این جراحات تازه ای که پیدا کرده خیلی نگران اش هستم. پسرم شش سال بیشتر ندارد که باید اینهمه درد را تحمل کند. امیدوارم مسیولین به ما کمک کنند و ما را تنها نگذارند. تحمل داغ چهار شهید به تنهایی سخت است، چه برسد که دو تا جانباز هم داشت باشی و بچه هایت بی مادر هم شده باشند».

جانمازهایی که از شهدا به یادگار مانده است

درباره مادر خانواده، شهیده «رازگل آچک زهی» زیاد صحبت نکرده ایم. بچه ها کم حرف هستند و پدر خانواده هم به سختی صحبت می کند. رو به داماد خانواده درباره رازگل خانوم می پرسم. جهان افشار درباره مادرخانوم اش می گوید: «حاج خانوم زنی بود که من لنگه اش را ندیده بودم. واقعا بدون تعارف و اغراق می گویم، نه اینکه چون شهید شده. معمولا دامادها با مادرخانوم شان چالش هایی دارند و رابطه شان خیلی خوب نیست، ولی من و حاج خانوم اصلا اینطوری نبودیم. مادرخانومم زن خیلی مهربان و فداکاری بود. من واقعا به صداقت و پاکی او ایمان داشتم. رازگل خانم کسی بود که نمازش یک وعده هم قضا نمی شد. قسم می خورم هروقت که سرش خلوت می شد، تسبیح دست می گرفت، ذکر می گفت و دعا می خواند. من کسی را به خوبی این زن ندیده بودم».

درباره علاقه شهیده رازگل آچک زهی به حاج قاسم هم می گوید: «نسبت به شهدا دید خیلی خوبی داشت. همیشه به گلزار شهدا می رفتند و برای شهدا فاتحه می خواندند. بعضی روزها که وقت داشتم، خودم آنها را به مزار شهدا می بردم. خیلی وقت ها هم خودشان می رفتند و برمی گشتند». جهان افشار درباره تربیت دینی بچه ها توسط شهیده رازگل آچک زهی ادامه می دهد: «حاج خانوم هشت تا بچه داشت که دو سه تا از آنها کوچک بودند و نماز خواندن بر آنها واجب نبود، با اینهمه توی خانه نُه تا جانماز داشتند. مادرخانمم برای تمام بچه ها جانماز گرفته بود و وقتی که اذان می شد، آنها را صدا می کرد برای نماز خواندن. همه بچه ها جانمازشان را می آوردند و ردیف هم پهن می کردند. واقعا صحنه جالب و قشنگی بود. کم گیر می آید توی خانواده ای که شش تا بچه به سن نمازخواندن دارند، نُه تا جانماز وجود داشته باشد».

آسمان روز طاقچه…

محمد به یاد مادر و خواهرهایش، بلند می شود و از توی اتاق جانماز آنها را می آورد. یکی یکی توی اتاق پهن شان می کند و ناگهان می بینیم که نصف اتاق مزین شده به جانماز شهدا. روی جانمازها دست می کشم؛ واقعا جانانه و سنگین هستند، نه از این جانمازهای سبک و ساده. برای پهن کردن و جمع کردن شان باید حوصله و سلیقه خرج دهی. انگار یک تکه قالیچه اند؛ قالیچه حضرت سلیمان. هر جانماز مخصوص یکی از شهدا است. با خودم فکر می کنم این شهدا روی همین جانمازها حاجت شان را گرفته اند و از روی همین جانمازها به آسمان رفته اند. یک تکه آسمان جلوی رویم پهن است. آسمانی که احمد و محمد پس از چند لحظه از پیش رویم جمع اش می کنند و می گذارند روی طاقچه.

پایان خبر زندگانی