همراه با کویر و کوهستان/گردش و خلق تجربه در ظرفیت های ناب گردشگری »اردستان»

زندگانی اصفهان – ابوالفضل عباسی: اردستان شهرستانی به وسعت ۱۱۵۹۰ کیلومتر مربع و قدمت بیش از هزار سال است که روزگاری از بازرگانان در جاده ابریشم استقبال می کرده و امروز میزبان مجموعه ای کامل از جاذبه های گردشگری خاص و کمتر دیده شده ایران است.

این شهر به دلیل قرارگیری در ناحیه گرم و خشک نمونه کاملی از هنر زندگی در کویر را به تصویر می کشد. قنات مون به عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی ایرانیان مسجد جامع اردستان به عنوان یکی از کهن ترین مساجد ایران آب انبارهای متعدد خانه های گودال باغچه و مقابر تاریخی بخشی از جاذبه های گردشگری این شهر را تشکیل می دهند.

محمدرضا صدوقی در گفت وگو با خبرنگار زندگانی در این ارتباط اظهار کرد: شهرستان اردستان در مرکز جغرافیایی سیاسی کشور ایران و در مرکز فلات ایران قرار دارد این شهرستان در جنوب کوهستانی و در شمال کویری است که این خصوصیت طبیعتی چهارفصل برای این شهرستان ایجاد کرده است.

وی افزود: در فاصله ۶۰ کیلومتری می تواناز کویر وارد کوهستان شد و با اختلاف دما بین ۳۰ تا ۴۰ درجه رو به رو شد که کویر گرم و سوزان به هوای خنک تبدیل می شود.

کارشناس مسائل تاریخی خاطرنشان کرد: روستاهای جنوبی این شهرستان در ارتفاعات قرار دارد و کوهستانی است ولی روستاهای شمالی اردستان در دل کویر قرار دارد همچنین دوسوم مساحت این شهرستان کویر است که خود این کویر جاذبه گردشگری دارد و اگر پتانسیل گردشگری فراهم شود جاذبه گردشگری خوبی در ایام زمستان و پاییز دارد.

تنوع زیستی و حیات وحش در منطقه اردستان

صدوقی با بیان اینکه تنوع زیستی و حیات وحش این منطقه موضوع جداگانه ای است تصریح کرد: گونه های نادری از جانوران و پرندگان در این  شهرستان است و در جای جای آن قابل رویت است که افرادی که علاقه مند به پوشش گیاهی و تنوع زیست محیطی هستند می توانند از آن استفاده کنند.

وی بیان کرد: آثار تاریخی متعددی که در جای جای شهرستان در روستاهای آن قرار دارد خود یک جاذبه تاریخی و گردشگری برای علاقه مندان به این حوزه است که مهمترین آن مساجد جامع اردستان و زواره بوده و قنات دوطبقه اردستان که در یونسکو ثبت شده است.

کارشناس مسائل تاریخی ادامه داد: مسجد خسرو مسجد امام حسن مقبره امیر اویس یا سنگ سفید قنات دو هزار ساله ارونه این ها هرکدام از جاذبه گردشگری شهرستان اردستان است.

صدوقی گفت: روستاهای شهرستان با دارا بودن بافت تاریخی محیط زیست طبیعی چشمه ها و قنوات بسیار ارزشمند خود جاذبه گردشگری برای حضور گردشگران فراهم می کنند.

وی یادآور شد: قدمت شهر فعلی اردستان مربوط به اوایل دوره ساسانی است ولی بافت ها و آثار تاریخی اردستان بالغ بر دوهزار سال قدمت دارد و محوطه های باستانی متعدد زیادی در شهرستان قرار دارد.

هر اردستان تقریباً یک هزار و ۹۰۰ سال پیش توسط اردشیر بابکان با ایجاد آتشکده زندگانی اردشیر و دژ ارونه ایجاد می شود این نام یک نام اسطوره ای است و حکایت از قدمت این شهر دارد که زادگاه انوش خسرو اول انوشیروان ساسانی است

کارشناس مسائل تاریخی عنوان کرد: شهر اردستان تقریباً یک هزار و ۹۰۰ سال پیش توسط اردشیر بابکان با ایجاد آتشکده زندگانی اردشیر و دژ ارونه ایجاد می شود این نام یک نام اسطوره ای است و حکایت از قدمت این شهر دارد که زادگاه انوش خسرو اول انوشیروان ساسانی است.

صدوقی ادامه داد: مسجد جامع اردستان یکی از شاخصه های تاریخی این شهر محسوب می شود به استناد کاوش های باستان شناسی که در دهه ۵۰ خورشیدی توسط پروفسور گالدیری مرحوم دکتر شیرازی و مرحوم هاشمی انجام شده ۴ لایه ی تاریخی را بر خودش گذرانده است.

وی اضافه کرد: لایه اول مربوط به قبل از اسلام است و سه لایه بعدی مربوط به بعد از اسلام است لایه آل بویه سلجوقی و صفوی از جمله لایه ها است که مهم ترین آن لایه سلجوقی است.

کارشناس مسائل تاریخی گفت: این بنای تاریخی دارای ۴ ایوان از جمله ایوان جنوبی صفه صاحب الزمان ایوان جنوبی صفه صفا ایوان شرقی صفه امام حسین یا امیر جمله و ایوان غربی صفه حکیم الملک یا امام حسن است.

صدوقی افزود: معمار این بنا استاد محمود اصفهانی بوده و سازه آجری است که دارای یک شبستان زیر زمینی است و دوست دار محیط زیست است چرا که برای گرم کردن و سرد کردنش احتیاج به سوخت و انرژی ندارد.

وی با بیان اینکه مسجد جامع اردستان شامل حمام حسینیه کاروان سرا بازارچه آب انبار و مدرسه علمیه است گفت: مسجد جامع اردستان با تمام مساجد تاریخی ایران متفاوت است داخل باغ است و داخل بافت تاریخی قرار ندارد و یک باغ مسجد است قسمت اعظم این مسجد را باغ های زیبای انار پوشش می دهد.

کارشناس مسائل تاریخی بیان کرد: اردستان ۱۶ رشته قنات دارد که قنوات متعددی را در برمی گیرد و تعداد دو قنات از این قنات ها از بقیه مهم تر است یکی قنات ارونه و دیگری قنات دوطبقه است.

صدوقی ادامه داد: قنات ارونه مربوط به دوره اشکانی بوده و بیش از ۲ هزار و ۲۰۰ سال است که این قنات دایر است و قنات دوطبقه دو رشته قنات موازی بوده که بااختلاف ارتفاع ۳متر و ۲۰ سانتی متر قنات طبقه بالا و قنات طبقه پایین از دو سفره آب زیر زمینی مشروب می شود.

وی گفت: سفره آب بالا آب شیرین تر و خنک تری دارد و سفره آب پایین آب گرم تری دارد که در نهایت بعد از این که شهر اردستان را به صورت قطری قطع می کند در دشت های محله مون این دو رشته به هم می پیوندد.

کارشناس مسائل تاریخی خاطرنشان کرد: قنات ارونه اردستان به ۲۱ قسمت تقسیم میشود که موسوم به ۲۱ فُرزه است یادگار خواجه نصیرالدین طوسی بوده و این تقسیم بندی به گونه ای طراحی شده که آب آن برابری می کند و نسبت به زمین های کشاورزی و باغات محلات مختلف تقسیم می شود.

سنگ قبر افقی دلالت بر شیعه بودن امیر اویس

صدوقی یادآور شد: در غرب شهرستان اردستان مقبره ای با سنگ های نفیسی موسوم به سنگ سفید یا مقبره امیر اویس وجود دارد که امیر اویس از رجال سیاسی و نظامی اوایل عصر صفویه است.

وی بیان کرد: سنگ قبر افقی دلالت بر شیعه بودن او و توسل به ۱۴ معصوم مبارک دارد و این سنگ قبر نفیس بر روی تپه ای با ارتفاع قرار دارد و بسیار زیبنده است.

مردم با سفر به شهرستان اردستان می توانند در آن به شگفتی های ایران باستان پی ببرند. حتی آب و هوای گرم این شهرستان نیز مانع ورود گردشگران و توریست ها به این منطقه نشده و همه ساله مردم این منطقه میزبان گردشگران بسیاری هستند.

46