ستیز لجوجانه با سعدی! – زندگانی

سعید حمیدیان در نشست «سعدی در چین و چین در آثار سعدی» گفت: کلام شاعران در مخالفت با سعدی تنها یک چیز بوده: ستیز لجوجانه با سعدی و رودررو قرار دادن او با حافظ. آنها بر همه چیز سعدی تاخته اند.

به گزارش زندگانی، در این نشست که دوشنبه سوم اردیبهشت ماه 1403  در دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، محسن حبیبی رییس دانشکده ادبیات دانشگاه علامه طباطبایی، غلامرضا مستعلی پارس، مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی این دانشکده، سعید حمیدیان، استاد زبان و ادبیات فارسی، کاوه خورابه معاون پژوهشی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، هوانک یینک هوی دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن، و محمدامیر جلالی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی سخنرانی کردند.

محسن حبیبی، رییس دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی در ابتدای این رویداد با یادآوری جایگاه و اهمیت قله های زبان و ادب فارسی از جمله حافظ، سعدی و حکیم نظامی گفت: بزرگانی چون سعدی حتی به تنهایی برای فرهنگ و تاریخ یک کشور  کفایت می کنند. این درحالی است که در ایران عزیز ما از گذشته تا امروز، چهره های نامدار و بزرگ فراوانی حضور دارند که هرکدام جهانی از علم، ادب و فرهنگ به شمار می روند.

او در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: گوهرهای موجود در شعر و اندیشه سعدی باید بیشتر و بهتر به نسل های جوان و جدید منتقل شود تا از رهگذر این اقدام، میراث عظیم ادبی ایران به جهت هویت سازی در اختیار این نسل قرار گیرد.

رییس دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی در پایان گفت: با توجه به عنوان نشست امروز، به این نکته نیز باید اشاره کرد که شعر سعدی جایگاه ویژه ای در کشور چین دارد. با این وصف هنوز هم  عرصه تحقیق و پژوهش در این زمینه بسیار گسترده است. توجه به شعر و اندیشه سعدی در چین به عنوان کشوری که حایز فرهنگی عظیم و غنی است، نشان از عمق نفوذ و جایگاه رفیع فرهنگ ایرانی در جهان علم و ادب است.

عشق و محبت؛جانمایه سخن سعدی

در ادامه غلامرضا مستعلی پارسا به ایراد سخن پرداخت. او گفت: جانمایه سخن سعدی، عشق و محبت است. او غزل عاشقانه را  به اوج رسانده و سخن اصلی او در این غزل ها آن است که معشوق اصلی سعدی، همانا انسان است.

رییس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: پیام سعدی برای امروز ما هم این است که باید عشق و محبت را به مردم ارزانی بداریم؛ اینکه همه مردم، معشوق و شایسته محبت و دوست داشتن هستند.

اهمیت اعتدال و میانه روی در اندیشه سعدی

سعید حمیدیان، استاد زبان و ادبیات فارسی نیز اظهار کرد: بسیاری از بزرگان ما نسبت به سعدی دیدگاه انتقادی دارند و بی توجهی هایی را به او روا داشته اند، آن ها به ستیز با سعدی برخاسته اند، چراکه اقتضای زمانه شان اینگونه بوده که سعدی را ناچیز بشمارند.

او اضافه کرد: کلام این شاعران در مخالفت با سعدی تنها یک چیز بوده: ستیز لجوجانه با سعدی و رودررو قرار دادن او با حافظ. آنها بر همه چیز سعدی تاخته اند. مثلا گفته اند که چرا سعدی در روزگاری که مغولان بر ایران تاخته بودند، به جهانگردی پرداخت؟ یا ایراد گرفته اند که چرا سعدی در زمانه آشوب و حمله مغول، غزل عاشقانه گفت؟

حمیدیان تاکید کرد: من در کسانی که اینگونه داوری نسنجیده می کنند، اظهار نظری درست و منطقی ندیده ام، برای نمونه آن هایی که می گویند سعدی اخلاق کاسب کارانه دارد، یک مثال هم برای درستی دعوی خود نیاورده اند.

او در پایان گفت: اعتدال سعدی بسیار شگفت آور است. اگر سخن سعدی را بنگریم آن را می توان در یک کلمه خلاصه کرد و آن اعتدال است. این اعتدال جوهره شعر، نثر و اندیشه سعدی به شمار می رود.

اندیشه «حقوق بشری» سعدی

کاوه خورابه، معاون پژوهشی انجمن آثار و مفاخر نیز در این آیین ضمن گرامیداشت هفتاد و پنجمین سال ساخت بنای مزار سعدی به همت انجمن آثار ملی(انجمن آثار و مفاخر فرهنگی) گفت: مرحوم دکتر زرین کوب تاکید می کند که سعدی در همه عرصه های ادبی در اوج است، حتی آنجا که در حماسه سرایی با حکیم فردوسی هماوردی می کند.

او در ادامه اظهار کرد: وقتی از حماسه بزمی و رزمی حکیمان فردوسی و نظامی سخن می گوییم، شایسته است که از حماسه حکمی سعدی نیز سخن به میان آوریم.

خورابه در بخش دیگری از سخنان خود گفت: مسیله «دیگری» در اندیشه سعدی جایگاه ویژه ای دارد. چراکه او دایما پروای دیگری دارد؛ چیزی که در جهان امروز ما حلقه مفقوده به شمار می رود.

معاون پژوهشی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی تاکید کرد: حکمت عملی، اخلاق، تساهل و تسامح در جای جای شعر سعدی موج می زند. از این رو، او هیچ پروایی ندارد که حاکمان زمانه خویش را برای عدم مدارا با مردم زمانه خویش نقد کند.

خورابه در پایان گفت: مبانی «حقوق بشری» در جای جای شعر سعدی رخ می نماید. او بوستان و گلستانی را فراهم آورده که ما را به این بیت زیبا رهنمون می کند:
بنی آدم اعضای یک پیکرند
که در آفرینش ز یک گوهرند

هوانک یینک هوی دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن نیز در این نشست در ارتباطی تصویری به زبان فارسی سخنرانی کرد و گفت: چین، اندیشه چینی ها و مظاهر فرهنگی این کشور در آثار سعدی بازتاب فراوان داشته است.

او در ادامه گفت: سفر سعدی به شهر کاشغر چین بسیار مهم است. او در گلستان و در باب پنجم این کتاب از دیدار و گفت وگوهای خود با اهالی کاشغر سخن به میان آورده است.

یینک هوی تاکید کرد: گلستان سعدی یکی از متون مهم و تاثیرگذار ادبی است  که نسخه های خطی فراوانی از آن در چین نگهداری می شود. این امر گواهی بر اهمیت و جایگاه رفیع شیخ اجل سعدی در فضای علمی، فرهنگی و ادبی کشور چین است.

محمد امیرجلالی، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی آخرین سخنران این رویداد بود که در سخنانی گفت:  سعدی شهرت جهانی دارد. آثار او از جنوب هند تا روم شرقی مورد توجه اندیشمندان و ادبا بوده است.

او در ادامه گفت: بنابر تحقیقات تاریخی، شعر سعدی بر روی کتیبه های موجود در شهر هانگجو در چین منقش شده است. اخیرا نیز کتیبه هایی در این شهر کشف شده است که مربوط به سده هشتم قمری  و حاوی اشعاری از سعدی شیرازی است. این امر نشانگر آن است که اشعار شیخ اجل پیش از این تاریخ در چین رواج داشته است.

جلالی تصریح کرد: در جای جای موزه های چین آثاری منقش به اشعار سعدی وجود دارد و نسخه های خطی متعددی از بوستان و گلستان  او نیز در دانشگاه های این کشور نگهداری می شود. همه این ها حاکی از جایگاه رفیع این شاعر در چین و نشانگر عمق علاقه چینی ها به فرهنگ و ادب ایران است.
 

 انتهای  پیام