دغدغه رییس جمهور شهید در زیست بوم علم و فناوری و شرکت های دانش بنیان چه بود؟

گزیده تاکیدهای آیت الله رییسی در زمینه دانش بنیان ها؛

ارتقای بهره وری زیست بوم علم و فناوری، رشد کمی و کیفی شرکت های دانش بنیان، حمایت از فعالیت بنگاه های دانش بنیان و جلوگیری از تبدیل بخش های دولتی به رقیب این بنگاه ها و شناسایی نخبگان و فراهم کردن شرایط رشد و پیشرفت آنها همواره از دغدغه های جدی آیت الله رییسی بود.

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری زندگانی، آیت الله سیدابراهیم رییسی، رییس جمهور شهید دولت سیزدهم 20 اردیبهشت 1403 در یکی از آخرین سخنرانی های خود که در جلسه شورای اداری استان قم ایراد شد، رشد شرکت های دانش بنیان در دولت سیزدهم از پنج هزار به 10 هزار و صادرات دو میلیارد دلاری آنها را امری مغتنم توصیف کرد و این دستاورد را مصداق مهمی از تولید ثروت دانست.

به گفته وی، رشد 200 درصدی صادرات دانش بنیان ها مبین این امر است که حرکت دولت در این خصوص همواره در مسیر تحقق شعار های سال های 1402 و 1403 بوده است.

ارتقای کیفی شرکت های دانش بنیان نیز از دیگر دغدغه های وی بود و در این راستا در سومین جلسه شورای «راهبری فناوری ها و تولیدات دانش بنیان» که دی ماه گذشته برگزار شد بر ارتقای کیفی شرکت های دانش بنیان هم زمان با توسعه کمی تاکید کرد.

حمایت مالی از فعالیت های دانش بنیان

وی در آن جلسه در حمایت از شرکت های دانش بنیان بر 6 مولفه رشد کمی و کیفی شرکت های دانش بنیان را در گرو، حمایت مالی از فعالیت های این بخش می دید و این ماموریت (حمایت مالی) را از اولویت های سازمان برنامه و بودجه دانست و گفت: با توجه به اینکه توسعه فعالیت های دانش بنیان ایجاد اشتغال، رشد تولید و پیشرفت فناورانه را در پی دارد، هر نوع حمایت مالی و ارایه تسهیلات و تخصیص منابع به فعالیت های دانش بنیان، نه هزینه بلکه سرمایه گذاری سودمند و آینده نگرانه است.

گسترش همکاری وزارتخانه ها و دستگاه های اجرایی با زیست بوم علم و فناوری

رییس جمهور فقید با ضروری دانستن نهایی شدن نقشه راه فعالیت های دانش بنیان کشور و جامع نگری نسبت به همه حوزه های فعالیت های دانش پایه از میکروالکترونیک و زیست فناوری تا هوشمندسازی و استفاده از هوش مصنوعی بر گسترش همکاری وزارتخانه ها و دستگاه های اجرایی با شرکت های دانش بنیان در دولت مردمی هم تاکید کرد.

ارتباط قوی، مستمر و نظام مند صنایع بزرگ با شرکت های دانش بنیان

رییسی ارتباط قوی، مستمر و نظام مند صنایع بزرگ با شرکت های دانش بنیان را نیز از اولویت های مهم برشمرد و با تاکید بر ضرورت تقویت تعامل سازمان استاندارد با شرکت های دانش بنیان، تسریع در تطبیق محصولات دانش بنیان با شاخص های استاندارد را در عین رعایت دقت خواستار شده بود.

تجاری سازی و صادرات محصولات دانش پایه

ضرورت توجه به تجاری سازی و صادرات محصولات دانش بنیان از دیگر محور های صحبت های رییس جمهور شهید در جلسه با شورای «راهبری فناوری ها و تولیدات دانش بنیان» بود و همه دستگاه های مرتبط از معاونت علمی و فناوری، صندوق توسعه نوآوری، وزارتخانه ها و دیگر دستگاه های اجرایی مکلف کرد تا علاوه بر کمک به ارتقای قابلیت های صادراتی محصولات دانش بنیان، تلاش کنند با تکمیل تر شدن زنجیره ارزش در تولیدات دانش بنیان به افزایش تولید، اشتغال و خلق ثروت برای کشور کمک کنند.

حمایت از تامین تجهیزات مورد نیاز شرکت های فعال علم و فناوری در داخل

حمایت از تامین تجهیزات مورد نیاز شرکت های دانش بنیان در داخل از دیگر دغدغه های رییس جمهور فقید در خصوص شرکت های دانش بنیان بود و در این راستا، از مسیولان دستگاه های مختلف به ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت خواست در حمایت از شرکت های دانش بنیان، علاوه بر تامین تجهیزات مورد نیاز آنها در داخل، از واردات کالا هایی که توسط این شرکت ها در داخل به میزان نیاز کشور تولید می شود یا ظرفیت و امکان تولید آن فراهم هست، جلوگیری کنند.

ضرورت صیانت از ثبات قانون حمایت از جهش تولیدات دانش بنیان

رییس جمهور شهید با تاکید بر اهمیت توجه به ارتقای بیش از پیش بهره وری در همه فعالیت ها گفته بود که قانون حمایت از جهش تولیدات دانش بنیان قانون خوبی است که مورد تایید رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز قرار گرفته و لذا ما برای صیانت از این قانون و جلوگیری از هر اقدام و تصمیمی که به تضعیف آن بیانجامد، مسیولیت سنگین و جدی داریم. یکی از الزامات حمایت از کسب و کار ها حفظ ثبات در تصمیم گیری است و لذا باید از ثبات این قانون نیز صیانت کرد.

شهید دکتر رییسی همچنین 30 بهمن 1402 در جریان نظارت ستادی بر معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در بازدید از دستاورد های شرکت های دانش بنیان در خانه نوآوری و فناوری با تاکید بر اهمیت نقش معاونت علمی و فناوری در ایجاد اشتغال برای قشر تحصیلکرده جامعه به عنوان یکی از اولویت های مهم کشور گفت که رشد قابل توجه شرکت های دانش بنیان زمینه و ظرفیت بسیار خوبی برای ایجاد اشتغال در کشور فراهم کرده است. معاونت علمی و فناوری با بهره گیری از این ظرفیت ها می تواند نقش مهمی در رفع مشکل بیکاری در فارغ التحصیلان ایفا کند.

وی ضرورت توجه ویژه به ایجاد شرکت های دانش بنیان در معاونت علمی و فناوری با هدف تکمیل زنجیره ارزش را مورد تاکید قرار داده و بیان کرد که در صورت تحقق این هدف، جایگاه صندوق نوآوری و شکوفایی از صندوق حمایتی به صندوقی برای سرمایه گذاری در حوزه علم و فناوری ارتقاء خواهد یافت.

رییس جمهور فقید، شناسایی نخبگان و فراهم کردن شرایط رشد و پیشرفت آنها را نیز از ماموریت های اساسی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برشمرد و اظهار کرده بود: در شناسایی این سرمایه عظیم انسانی، صرفا به این اکتفا نکنید که نخبگان به شما مراجعه کنند، بلکه شما افراد برخوردار از اندیشه، ابتکار و خلاقیت را در محافل علمی شناسایی کرده و آنها را برای فعالیت در بخش های دولتی و خصوصی و تبدیل ایده هایشان به کار و ثروت دعوت کنید.

وی با تاکید بر ضرورت توانمندسازی بخش خصوصی و جایگاه حمایت، هدایت و نظارتی دولت در قبال این بخش، توسعه فناوری در کشور را نیازمند تدوین نقشه راهی دانست که معاونت علمی و فناوری باید در طراحی این نقشه راه بر اساس برنامه ریزی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت نیاز های اساسی کشور را شناسایی کرده و متناسب با امکانات و بودجه موجود، اولویت بندی انجام و جهت رفع آنها اقدام یا راهکار ارایه کند.

رییسی، ارتقای بهره وری را نیز از مسیولیت های اصلی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری برشمرده و گفته بود که معاونت علمی در جایگاه شتاب دهندگی به دستگاه های مختلف کشور و همچنین ایجاد و توسعه زنجیره فعالیت های دانش بنیان، نقش مهمی در کمک به رفع موانع ارتقای بهره وری در دستگاه های مختلف دارد.

رییس جمهور با تاکید بر وظیفه معاونت علمی و فناوری در نظارت و حمایت از فعالیت بنگاه های دانش بنیان و جلوگیری از تبدیل شدن بخش های دولتی به رقیب این بنگاه ها بر ضرورت فراهم آوردن زمینه اشتغال برای فارغ التحصیلان به عنوان یکی از مهم ترین وظایف این معاونت با احصای دقیق آمار نیرو های آماده به کار فارغ التحصیل و تعداد شرکت های دانش بنیان مورد نیاز برای اشتغال آنها تاکید کرده و افزوده بود: با توجه به ظرفیت بسیار بالای موجود در حوزه علم و فناوری کشور، هدف گذاری در زمینه ایجاد اشتغال باید به گونه ای باشد که علاوه بر رفع کامل مشکل بیکاری فارغ التحصیلان، زمینه برای بازگشت نخبگان در خارج کشور نیز فراهم شود.

«اهتمام و پیگیری حل اختلاف نظر های احتمالی میان شرکت های دانش بنیان، بخش خصوصی و دستگاه های اجرایی»، «تسریع و تسهیل صدور روادید برای رفت و آمد نخبگان شرکت های دانش بنیان فعال در کشور»، «فراهم کردن زمینه برای ورود شرکت های دانش بنیان به بورس»، «بازاریابی و بازارسازی داخلی و خارجی برای محصولات شرکت های دانش بنیان»، «حساسیت ویژه نسبت به واردات بی رویه و جلوگیری از ورود محصولات تولید مشابه شرکت های دانش بنیان داخلی»، «تسریع در رفع موانع اداری و کاهش مدت زمان جذب نخبگان»، «توجه به تنوع گرایی بر اساس اولویت های ملی» و «بررسی و ارزیابی دقیق تاثیر سیاست های اقتصادی، پولی و بانکی در توسعه شرکت های دانش بنیان» از دیگر دستورات و توصیه های مهم رییس جمهور به مدیران ارشد معاونت علمی و فناوری بود.

رییسی با تاکید بر اهمیت مسیولیت پذیری و خطرپذیری سرمایه گذاری در شرکت های دانش بنیان از سوی صندوق نوآوری و شکوفایی، تضمین وثایق این شرکت ها برای دریافت تسهیلات را از جمله اقدامات خوب و بسیار مثبت این صندوق در این راستا عنوان کرده بود.